Шу куни Ўзбекистон Конституцияси ҳам байрам қилинади. Қурбон ҳайити байрами куни 1991 йилдан буён Ўзбекистонда дам олиш куни қилиб белгиланган.
Ўзбекистон ҳукумати мусулмонларнинг бу байрамига катта эътибор берган ҳолда, унинг миллий-диний қадриятларни сақлаш ва улуғлаш, фуқароларнинг ҳамжиҳатлиги ва меҳр-оқибатни мустаҳкамлашда муҳим ўрин тутишини доим таъкидлаб келади. Қарорда ҳам шу гаплар айтилган.
Бироқ диндор ўзбекистонликлар аслида мусулмонларнинг бугунги ҳаёти ҳукумат айтаётган гаплардан бошқача эканини таъкидлайдилар.
Қўқонлик Ҳакимжон ҳожи¸ қадриятларнинг фақат қоғозда қадрланаëтгани, амалда эса уларнинг, жумладан¸ диний қадриятларнинг айнан беқадрлилигини айтади.
- Қонун томондан қоғозда бўлаяпти. Президентимиз қоғозда чиқараяпти. Президент ишларининг ҳаммаси қоғозда бўлаяпти. Лекин амалда бўлмаяпти. Амалда мусулмонларга эркинлик йўқ. Бошқа диндагиларга эркинлик бор, - дейди қўқонлик суҳбатдошимиз.
Ҳакимжон ҳожи ўз фикрларини бугунги Ўзбекистон ҳаётидан мисоллар келтириш билан асослайди.
- Мисол учун алифбодан дарс оламан, деб бирор жойда беш киши ўтиринг. Шунинг хабари чиқса¸ олиб кетиб қамаб, икки сутка анча қийнаб¸ рўйхатга олиб қўяди. Жуда ҳам қаттиқ ҳозир. 15 та одам ўтириб маъруза қилинадиган бўлса¸ биринчи марта қўлга тушса - жарима. Мана, кеча йигитларга суд орқали 80 мингдан жарима солибди. Қолганларни бир-икки суткадан ушлаб туриб, анча қийнашибди. Айниқса, охирги ярим йилдан бери жуда қаттиқ ушлаяпти, - дейди суҳбатдошимиз.
Ҳюман Райтс Уотч халқаро ташкилоти берган маълумотларга кўра, бугун Ўзбекистон қамоқхоналарида диний айбловлар билан қамалган етти мингдан ортиқ мусулмон бор. Уларнинг аксарияти сохта айбловлар билан жазо камераларига ташланган.
Ўғли қамоқда бўлган тошкентлик Дилбар опа сўзларига кўра, диний айбловлар билан қамалган маҳбуслар тинимсиз қийноқларга дучор қилинмоқда.
- Ўғлимнинг олдига март ойида бориб келдим. Ўғлим: “Қийноқлар жуда ëмон”, деб айтди. Энди нима қилади? Уларнинг қўлидан нима келади¸ бизларнинг қўлимиздан нима келади? Ҳеч қанақа натижа кўрмаяпмиз. Жазони ижро этиш бош бошқармасига ҳам¸ бошқасига ҳам чиқиб кўраяпмиз. Ҳеч ким одаммисан, демайди.
Бизларда инсон ҳуқуқини ҳимоя қиладиган инсоннинг ўзи йўқ. У чет элда “Вой, мана бу нарсани ошириб қўйибди”, деб ҳаммаси намойишга чиқиб кетади. Қани биз намойишга чиқиб кўрайлик-чи? Бизларни шундай текислаб ташлайди.
Панжара орасида ўтирганлар нима қилсин? Улар қаëққа борсин¸ кимга айтсин? Айтинг биз кимга мурожаат қилайлик? Ким бор бизларни эшитадиган? Оллоҳдан бошқа ҳеч ким бизларни эшитмайди. Биз ҳозир бошқа ҳеч кимдан ëрдам кута олмаяпмиз. Инсонларнинг ахлатчалик қадри қолмаган. 9 йилдан бери шу аҳвол, - дейди Дилбар опа.
Хўш, Ўзбекистонда мусулмонлар билан бўлаётган бу ҳолатларни ҳукумат билмайдими? Агар билса¸ нега яна қарорларда, байрамларда жуда чиройли сўзлар айтилади? Бу саволга ҳуқуқ ҳимоячиси Искандар Худойберганов жавоб берди:
- Сизлар энди совет давлатини тамом бўлган пайтини ушлаб олгансизлар. У ëғини эсламассизлар. Эслаган бўлсангизлар, совет давлатида ҳам худди шунақа эди.
“Эркинлик, тенглик, адолат” деган гаплар бор. Аслида биронтаси рўëбга чиқмаган. Тўғрими? Адолат деган нарса бўлмаган.
Ўзбекистон ҳам худди шу йўлга ўтган. Буларнинг ҳаммаси чиройли сўз гапиради-ю¸ аммо бу сўзларнинг орқасида деярли ҳеч нарса йўқ. Бу қуруқ гап, - дейди Искандар Худойберганов.
