Ўзбекистонлик ҳуқуқ ҳимоячиси ва журналист Дилмурод Саййид шу пайтгача у Ўзбекистон Жиноят кодекси 165-моддасининг 3-қисми билан айбланиб келаётган эди. "Эзгулик" жамияти фаоли Абдураҳмон Ташановнинг айтишича, эндиликда Дилмурод Саййидга янги айбловлар қўйилмоқда:
- Ўзбекистон инсон ҳуқуқлари Эзгулик жамияти фаоли¸ журналист Дилмурод Саййидга нисбатан бир эмас¸ ҳозир иккита модда қўшилди. Бу умуман бошқа эпизод, яъни 2004 йилда содир бўлган бир воқеа.
Ўзбекистон ширкат хўжалигининг собиқ раиси билан содир бўлган ҳолат бўйича битта модда қўшилди¸ бундан ташқари, жиноят кодексининг 228-моддаси, яъни "ҳужжатларни қалбакилаштириш" деган модда қўшилди.
Бу нарса бизни жиддий хавотирларга солиб қўйди. Дилмурод Саййиднинг муқаддам икки марта судланганини ҳисобга оладиган бўлсак¸ ҳозир у рецидив жиноятчи деб топилиб¸ узоқ муддатли қамоқ жазосига ҳукм қилиниши мумкин. Чунки воқеалар ривожи ҳозир шуни кўрсатаяпти¸ дейди Абдураҳмон Ташанов.
Адвокат Руҳиддин Комиловнинг айтишича, Самарқанд вилояти Жомбой туманидаги бир неча нафар фермерларнинг аризалари асосида ҳужжатларни қалбакилаштириш айблови илгари сурилмоқда:
- Фермерларнинг ҳаммаси келиб, "Қоғозга қўл қўйиб берганмиз¸ ишончнома бермаганмиз¸ бўш қоғозга муҳр босиб берганмиз. Бошида ëзган аризаларимизнинг ҳаммасини қайтиб олганмиз", дейишаяпти. Шундан келиб чиқиб мана шуни қўйишди¸ дейди адвокат Руҳиддин Комилов.
Унинг сўзларига кўра, энг қизиғи, бу ариза ёзган фермерларни бир вақтлар айнан Дилмурод Саййид ҳимоя қилган эди:
- Дилмурод Саййиднинг кайфияти тушиб кетган. Чунки унга янги айбловлар қўйилаяпти¸ йўқ жойдан айбловлар чиқиб келаяпти. Шунча ҳимоя қилган фермерлари ҳам ундан воз кечишди. Бу фермерларнинг ҳаммасини у ҳимоя қилган эди-ку. Бу фермерлар энди "танимаймиз"га ўтиб олишди¸ дейди Руҳиддин Комилов.
"Эзгулик" фаоли Абдураҳмон Ташанов фикрича, бу янги айбловларда ҳеч қандай асос йўқ. Зеро¸ Дилмурод Саййиднинг айбсиз эканлиги бошидан маълум эди. Энди эса прокуратура қандай қилиб бўлмасин, уни қамоққа тиқиш учун барча воситаларни ишга солиб кўрмоқда.
- Умумий нуқтаи назардан биз уни айбсиз, деб ҳисоблаймиз. Суд жараëнларида бу моддаларнинг қанчали уйдирмалигини¸ қанчалик сохталигини кўрамиз. Мен адвокатлари билан гаплашдим. Адвокатларнинг таъкидлаши бўйича бу нарсалар ўта уйдирма. Беш йил олдин содир бўлган воқеалар¸ бундан ташқари, унинг исботи йўқ¸ пичоққа илинадиган бирор-бир далил йўқ.
Воқеаларнинг ривожи¸ терговнинг қоралов позициясидан олиб борилаëтганлиги¸ Ўзбекистон инсон ҳуқуқлари "Эзгулик" жамияти марказий кенгашининг кафилликка олиш тўғрисидаги хатига жавоб берилмаслиги¸ бундан ташқари, фаолларимизнинг тергов жараëнларига жамоатчи-ҳимоячи сифатида қўйилмаслиги¸ ўша ишнинг жамоатчиликдан сир тутилиши¸ унга нисбатан журналистик фаолият билан¸ сиëсий фаолият билан боғлиқ жараëн кетаëтганлигини билдиради¸ дейди Абдураҳмон Ташанов.
Дилмурод Саййид 2005 йилда “Адвокат” газетасида Ўзбекистондаги ижтимоий муаммолар ҳақидаги “Йўқ ҳақидаги бадиҳа”сидан сўнг ишдан ҳайдалган, газета эса ёпиб қўйилган эди.
Кейинчалик у мустақил журналист сифатида фаолият кўрсатди ҳамда “Эзгулик” жамияти таркибида инсон ҳуқуқлари ҳимояси билан шуғулланди.
У шу йилнинг 22 февралида товламачиликда айбланиб, қўлга олинган эди.
- Ўзбекистон инсон ҳуқуқлари Эзгулик жамияти фаоли¸ журналист Дилмурод Саййидга нисбатан бир эмас¸ ҳозир иккита модда қўшилди. Бу умуман бошқа эпизод, яъни 2004 йилда содир бўлган бир воқеа.
Ўзбекистон ширкат хўжалигининг собиқ раиси билан содир бўлган ҳолат бўйича битта модда қўшилди¸ бундан ташқари, жиноят кодексининг 228-моддаси, яъни "ҳужжатларни қалбакилаштириш" деган модда қўшилди.
Бу нарса бизни жиддий хавотирларга солиб қўйди. Дилмурод Саййиднинг муқаддам икки марта судланганини ҳисобга оладиган бўлсак¸ ҳозир у рецидив жиноятчи деб топилиб¸ узоқ муддатли қамоқ жазосига ҳукм қилиниши мумкин. Чунки воқеалар ривожи ҳозир шуни кўрсатаяпти¸ дейди Абдураҳмон Ташанов.
Адвокат Руҳиддин Комиловнинг айтишича, Самарқанд вилояти Жомбой туманидаги бир неча нафар фермерларнинг аризалари асосида ҳужжатларни қалбакилаштириш айблови илгари сурилмоқда:
- Фермерларнинг ҳаммаси келиб, "Қоғозга қўл қўйиб берганмиз¸ ишончнома бермаганмиз¸ бўш қоғозга муҳр босиб берганмиз. Бошида ëзган аризаларимизнинг ҳаммасини қайтиб олганмиз", дейишаяпти. Шундан келиб чиқиб мана шуни қўйишди¸ дейди адвокат Руҳиддин Комилов.
Унинг сўзларига кўра, энг қизиғи, бу ариза ёзган фермерларни бир вақтлар айнан Дилмурод Саййид ҳимоя қилган эди:
- Дилмурод Саййиднинг кайфияти тушиб кетган. Чунки унга янги айбловлар қўйилаяпти¸ йўқ жойдан айбловлар чиқиб келаяпти. Шунча ҳимоя қилган фермерлари ҳам ундан воз кечишди. Бу фермерларнинг ҳаммасини у ҳимоя қилган эди-ку. Бу фермерлар энди "танимаймиз"га ўтиб олишди¸ дейди Руҳиддин Комилов.
"Эзгулик" фаоли Абдураҳмон Ташанов фикрича, бу янги айбловларда ҳеч қандай асос йўқ. Зеро¸ Дилмурод Саййиднинг айбсиз эканлиги бошидан маълум эди. Энди эса прокуратура қандай қилиб бўлмасин, уни қамоққа тиқиш учун барча воситаларни ишга солиб кўрмоқда.
- Умумий нуқтаи назардан биз уни айбсиз, деб ҳисоблаймиз. Суд жараëнларида бу моддаларнинг қанчали уйдирмалигини¸ қанчалик сохталигини кўрамиз. Мен адвокатлари билан гаплашдим. Адвокатларнинг таъкидлаши бўйича бу нарсалар ўта уйдирма. Беш йил олдин содир бўлган воқеалар¸ бундан ташқари, унинг исботи йўқ¸ пичоққа илинадиган бирор-бир далил йўқ.
Воқеаларнинг ривожи¸ терговнинг қоралов позициясидан олиб борилаëтганлиги¸ Ўзбекистон инсон ҳуқуқлари "Эзгулик" жамияти марказий кенгашининг кафилликка олиш тўғрисидаги хатига жавоб берилмаслиги¸ бундан ташқари, фаолларимизнинг тергов жараëнларига жамоатчи-ҳимоячи сифатида қўйилмаслиги¸ ўша ишнинг жамоатчиликдан сир тутилиши¸ унга нисбатан журналистик фаолият билан¸ сиëсий фаолият билан боғлиқ жараëн кетаëтганлигини билдиради¸ дейди Абдураҳмон Ташанов.
Дилмурод Саййид 2005 йилда “Адвокат” газетасида Ўзбекистондаги ижтимоий муаммолар ҳақидаги “Йўқ ҳақидаги бадиҳа”сидан сўнг ишдан ҳайдалган, газета эса ёпиб қўйилган эди.
Кейинчалик у мустақил журналист сифатида фаолият кўрсатди ҳамда “Эзгулик” жамияти таркибида инсон ҳуқуқлари ҳимояси билан шуғулланди.
У шу йилнинг 22 февралида товламачиликда айбланиб, қўлга олинган эди.