Ўзбекистондаги қизиқчилик санъати Горбачëв эркинлиги даврида авжга кирди.
Совет даврида машҳур бўлган телеминиатюралар театрининг артистлари Ҳасан Йўлдошев¸ Эргаш Каримов¸ ëзувчи Алп Жамол¸ Саид Аҳмадларнинг ҳажвий матнларини ўқишар эди.
Матнларнинг сал олдин ëзилгани боисми ë ҳаëт суръати илдамлиги туфайлими ҳажвиялар долзарблигини йўқота бошлади.
Бунинг баробарида ўз гапини ўзи тўқийдиган қизиқчилар пайдо бўлди. Ҳожибой Тожибой кофени қоринда аралаштиришни ҳажв қилса¸ Мирза маймунларга тақлид қилиб одамларни кулдира бошлади. Бу орада рассомликни ташлаб қизиқчиликка кирган Обид Асомовнинг Райкинга тақлид қилинган ҳажвлари ҳам кун кўра бошлади.
Совет даврида ҳажвияларга қўйилган қуюшқон ва рамкадан тезда чиқиб кетилди. Уят гаплар¸ жинсий алоқага ишоратлар¸ жинсий озчиликлар устидан кулиш каби хандақнинг тубигача тушилди. Томошабин кулар экан деб ҳар куйга солишди ўзларини қизиқчилар. Ҳажвия¸ қизиқчилик санъати йўналишини бадиий кенгашлар эмас¸ кассада билет тарзида сотилиб киссага кираëтган пул белгилай бошлади.
Мирза¸ Ҳожибой¸ Обид учлигининг орқасида эса яна кимлардир пайдо бўлди. Ана шу кимларнингдир орасида Шукрулло Исроилов ҳам ўзининг семиз гавдаси билан кўзга ташланди.
Америкалик киночи Мак Сеннет суратга олган филмларда ëки Чарли Чаплин филмларида семиз одам образи илкис муваффақият тимсоли.
Бундай муваффақиятни совет киночиси Гайдай филмларида рол ўйнаган Моргунов ҳам таъминлаган эди.
Хуллас¸ Шукрулло Исроилов олдиндан синалган ва томошабинлар кутган семиз қаҳрамон эди.
Семиз қаҳрамонга талаб кучайгани сайин янги семизлар саҳнага чиқиб келишди. Ҳатто Ҳалима исмли семиз аëл ҳам ўз оғирлигини саҳнага бағишлади. Ўзбек саҳнаси уларни кўтара олдими ë йўқ¸ бу бошқа масала. Ҳар ҳолда қизиқчи Шукрулло Исроиловнинг 20 йилдирки саҳнадан тушмай келаëтгани рост.
Ўзи қандай қилиб саҳнага чиқувдингиз¸ деб савол берамиз Шукрулло Исроиловга.
Шукрулло Исроилов: Ëшликдан қизиқиш бор. Яхши кўриб¸ устозларимизга ҳавас қилиб...
Озодлик: Айнан қайси устозларга? Эргаш Каримов оламдан ўтиб кетди¸ Ҳасан Йўлдошев бор эди.
Шукрулло Исроилов: Ҳасан Йўлдошевни бизлар кўрмаганмиз. Бизлар ëш эдик. Бизнинг асосий устозларимиз Мирзабек Холмедов¸ Обид Асомов.
Озодлик: Одам космонавт бўлгиси келади¸ юрист бўлгиси келади¸ инженер бўлгиси келади. Қизиқчи бўламан деб орзу қилиш қандай бўлади?
Шукрулло Исроилов: Ëшликда энди ҳамма ҳар хил соҳада бўлгиси келади. Катта бўлгандан кейин ўзининг йўлини топиб кетади. Бизларнинг авлодимизнинг ҳаммаси шифокор. Бизнинг оиламизда санъаткор йўқ. Ëшлигимда онам менга “Шифокор бўласан” деганлар.
Озодлик: Онангиз сизнинг санъаткор бўлишингизга қарши бўлганларми?
Шукрулло Исроилов: Ҳа¸ қарши бўлганлар. Артист бўлмайсан деганлар.
Озодлик: Нимага? Жиддий иш деб ҳисобламаганларми? Одамларни кулдириш масхарабозлик деб гапирадиганлар бор.
Шукрулло Исроилов: Умуман ëшлигимдан артист бўлмайсан деганлар. Ҳозир энди хурсандлар.
Озодлик: Бирор бир ўқишга кирдингизми?
Шукрулло Исроилов: Мен Маданият институтини битирганман. Кейин Шарқшунослик институтини битирдим. Учта институни битираяпман ҳозир. Биринчиси Маданият институти¸ иккинчиси Шарқшунослик институти¸ ҳозир Тошкент Давлат Иқтисодиëт университетининг магистратурасида ўқияпман. Бу йил битираман Худо хоҳласа.
Озодлик: Нима касб бўйича?
Шукрулло Исроилов: Шарқшуносликнинг иқтисодиëт факультети. МО деган Международные Отношение¸ халқаро алоқалар..
Озодлик: Халқаро муносабатлар.
Шукрулло Исроилов: Келажакда Худо хоҳласа 45 ëшлардан кейин ватанимиз учун¸ Ўзбекистонимиз учун яхши бир консул¸ бир давлатда элчи бўлиш ниятимиз йўқ эмас. Санъаткордан ëмон элчи чиқмайди.
Озодлик: Савлат ҳам бор сизда.
Шукрулло Исроилов: Тўғри бор.
Озодлик: Савлат ҳам¸ гавда ҳам¸ оғирлик ҳам бор. Биласизми¸ сизга ўхшаган гавдали Евдокимов деган одам сиëсатга кириб¸ вилоят ҳокими даражасига кўтарилган. Шунга муносабатингиз қандай?
Шукрулло Исроилов: Ажабмас.
Озодлик: Евдокимов санъаткор бўлиб юрганида умри узоқ бўлармиди дейишади. Кейин оламдан ўтиб кетдику.
Шукрулло Исроилов: Ажали етган қовун пўчоғига сирғаниб ҳам ўлаверади.
Озодлик: Ҳар ким ўз ишини қилсин. Шоир шеърини ëзсин¸ сиëсатчи сиëсатини қилсин деган гаплар бор.
Шукрулло Исроилов: Тўғрию¸ санъаткордан ëмон одам чиқмайди. Шунча йилдан бери мана халқимиз учун¸ ватанимиз учун¸ мустақил Ўзбекистонимиз хизмат қилиб келаяпмиз. Авваламбор юртимизга¸ ватанимизга кўз тегмасин. Ҳозирги пайтда ëмон кўз билан қарайдиганлар жуда ҳам кўп. Лекин бизларнинг ватанимиз¸ мустақил Ўзбекистонимиз шунақа зўрки¸ ташқаридан келган одамлар ҳам ҳавас қилиб келади. Бизларнинг юртимизнинг файзи барибир бошқача. Жаннатмакон юрт деб бекорга айтилмаган. Шунинг учун ҳам “Тошкент тариғини еган чумчуқ Маккатиллодан қайтиб келади” деб айтишади.
Озодлик: “Шум бола” филмида ўртоғингиз Абдурайим Абдуваҳобовга Ҳожи бобо айтади.
Шукрулло Исроилов: Мақсадки¸ мана Шарқшунослик¸ ҳозир магистратура¸ санъатни олиб бораверасиз. Санъат орқали халққа танилиб¸ санъатимиз орқали халқ мазза қилиб томоша қилади. Балки келажакда юртимизнинг¸ Ўзбекистонимизнинг яхши бир элчиси ëки консули бўлиш ниятим бор.
Озодлик: Балки Ташқи ишлар вазири бўларсиз?
Шукрулло Исроилов: Унга ҳали¸ унинг учун анча билимли бўлиш керак. Юртбошимизнинг умри узоқ бўлсин¸ тан-жонлари соғ бўлсин илойим.
Озодлик: Қизиқчиликка кирганингизга неча йил бўлди?
Шукрулло Исроилов: 1988 йилдан бери шу соҳадаман. Ўзи мактаб пайтида ҳавас қилиб юрардим. Мирзабек акамларни кўриб¸ эшитиб¸ ҳавас қилиб¸ 1988 йилдан ўшанинг ëнига бориб қўшилиб¸ шулар билан бирга бўлиб¸ мана ҳозир уларни таниган одам бизни ҳам танийди.
Озодлик: Ҳаëтингизда бўлган қизиқ воқеадан айтиб берасизми? Ўзингиз қизиқчисизу¸ ўзингиз билан содир бўлган қизиқ воқеадан битта айтиб беринг.
Шукрулло Исроилов: Оиламиз билан Дисней лендга борганмиз. Паркимизга айлангани. Ҳамма кўриб “Шукур шу ерда¸ Шукур шу ерда” қилиб¸ ҳамма мухлислар келиб сўрашишган. Болаларимга музқаймоқ олиб бераман деб ҳаммасини стулга ўтказганман. Ўзим ҳам келиб энди ўтиришим билан стулнинг тўртта оëғи тўрт томонга тарвақайлаб кетгану орқага қараб бир думалаш қилиб берганмиз. Устимизга музқаймоқлар тўкилиб¸ ўзимиз учун қайғули¸ бировлар учун кулгили.
Озодлик: Энди Худо сизга гавдани¸ савлатни берганда. Неча кило босасиз? Тошингиз неча?
Шукрулло Исроилов: 155 кило калла поча билан. Ками бор. Сўрайверасиз ака.
Озодлик: “Дев ва пакана” деган филмда сиз суратга олинмадингиз. Ўша филмда гавдаси катта одам кўп овқат ейди деган нарсага ишора қилинган. Қанча овқат ейсиз? Бир ўтиришда битта қўйни ея оласизми?
Шукрулло Исроилов: Йўғе. Қорним очса овқат ейман. Масалан сиз бир коса есангиз¸ менинг қорним очиб турса¸ икки коса ейман. Лекин битта қўйни ея олмайман. Бизнинг кўнглимиз тоза¸ бағримиз кенг. Нафас олсак ҳам семириб кетиб қолаверамиз.
Озодлик: Кўпчилик “Шукрулло яхши қизиқчи. Агар унинг гавдаси бўлмаганида¸ буанқа зўр қизиқчи бўлмас эди” деган гапни айтишади.
Шукрулло Исроилов: Бу ҳам Оллоҳнинг берган неъмати. Озғин бўлиб заҳар бўлиб юргандан кўра¸ дўмбоқ бўлиб очилиб-сочилиб юрган яхши.
Озодлик: Фарзандларингиз¸ турмуш қурганингиз ҳақида гапириб беринг.
Шукрулло Исроилов: Битта хотиним бор. Учта фарзандим бор. Икки ўғил¸ бир қиз. Катта ўғлимнинг исми Ҳумоюн¸ ўртанчаси Фарҳод¸ кичкинаси асал қизим Муштарий деган. Аëлим Тошкент давлат тиббиëт олийгоҳида катта ўқитувчи¸ кафедра мудири. Ҳумоюн ўғлим Шарқшунослик институтида биринчи курсда ўқийди. Бўш вақтида Grand Mir меҳмонхонасида receptionist бўлиб ишлайди. Фарҳод ўғлим тўққизинчи синфни битириб¸ Inter houseда¸ яъни муайян бўлган коллежда таҳсил топади. Кичкина қизим 17 мактабнинг еттинчи синфида ўқийди. Онам борлар.
Озодлик: Умрлари узоқ бўлсин. Отангиз қазо қилганларми?
Шукрулло Исроилов: Отамиз ëшлигимизда қазо қилиб кетганлар. Мен кичкина бўлганман. Икки ëшлигимда вафот этганлар. Отасиз ўсганмиз.
Озодлик: Ўзбек халқи ўзидан ортиб четга ишчи чиқара бошладик. Ҳамма ëқда ўзбек ишчилари юрибди. Ҳатто қизиқчилик соҳасини ҳам эгаллаб олаяпмиз. Мана Обид Асомов Москвада ишлаяпти. Бунга муносабатингиз қандай?
Шукрулло Исроилов: Энди биз ўзимизнинг юртимизнинг олқишига сазовор бўлиб юрайлик. Қолгани бир гап бўлар.
Озодлик: Қандай режангиз бор? Катта режангизни билдик.
Шукрулло Исроилов: Истиқлол саройида 1-2-3-апрел кунлари Мирзо театрининг жуда катта томошаси бўлади. Ҳозир шунга жуда катта тайëргарлик кўраяпмиз. 8-март куни Истиқлол саройида хотин-қизларга бағишланган “Сен азиз ва муқаддассан аëл” деб номланган концерт бўлади. Шунга тайëргарлик кўраяпмиз. Ўзимизнинг концертга ҳам жуда кучли тайëргарлик кўраяпмиз. Вақтинглар бўлса¸ келинглар.
Озодлик: Орамиз энди жуда узоқ. Сизни тинглаëтган хотин-қизларни байрам билан табрикласангиз бўлади.
Шукрулло Исроилов: Бизни тинглаëтган барча юртдошларимизни¸ қаерда бўлмасин ватанимизни қўмсайдиган ватандошларнинг ҳаммасини айниқса¸ аëлларимизни кириб келаëтган 8 март халқаро хотин-қизлар байрами билан чин қалбимдан табриклайман. Саломат бўлишсин. Умрлари узоқ бўлсин. Тан-жонларингиз соғ бўлсин. Оилангизлар тинч бўлсин. Дастурхондаги яхши неъматлар камайса камайсинки¸ атрофидаги яхши инсонларнинг кети аримасин. Санъаткорнинг нияти ҳар доим яхши ният. Тўй бўлсин дейди. Бизнинг юртимизда¸ энди у ëқларда билмади¸ сизлар чет элда яшайсизлар¸ лекин бизнинг юртимизда ҳар куни тўй-ҳашам¸ байрам. Бу ҳам бўлса юртнинг яхшилигидан¸ тинчлигидан. Ўша ëқларда ҳам яхши-яхши тўйлар бўлсин. Ўша ëрдаги тўйларга бориб хизмат қилиш ҳар бир санъаткорга насиб қилсин. Бизнинг юртимизга кўз тегмасин. Ўзбекистонимиз гуллаб¸ яшнаб¸ юртбошимизнинг¸ подшойимизнинг умрлари узоқ бўлсин.
Озодлик: Бир нарса айтиб беринг энди.
Шукрулло Исроилов: Эр-хотин ухлаб ëтса¸ ғафлатда ухлайдиган оилалар ҳам борда¸ кетини кесиб кетса билмайдиган¸ иккита ўғри эшикдан уйларига кириб¸ бор бойликни йиғиштириб¸ бир чеккага қўйиб турса¸ эр-хотин уйғониб кўриб қолибди. Ўғрилар дарров эр-хотиннинг оëғини боғлаб қўйибди. Бир бирига қараб “Булар гувоҳ бўлиб қолди. Ўлдирамиз” деб¸ аëлга қараб “Сен гувоҳ бўлдинг. Сени ўлдирамиз. Охирги гапинг. Исминг нима?” деса¸ аëл ҳам шаддод экан “Менинг отим Жамила. Ўлдир сволоч¸ ўлдир” дебди. Ўғри ҳам “Вой менинг онамнинг оти Жамила. Мен сени ўлдриа олмайман. Яшайсан” деб аëлнинг эрининг олдига келиб¸ “Сен ҳамма нарсани кўрдинг. Сени ўлдирамиз. Хотининг тирик қолади. Чунки менинг онамнинг оти Жамила. Сенинг охирги гапинг. Отинг нима?” деса¸ эри қараб туриб “Акалар. Ўзи менинг отим Шукруллою¸ лекин ëшлигимда Жамила деб чақиришар эди” дебди.
Озодлик: Раҳмат.
Шукрулло Исроилов: Шунинг учун эркак киши қайси ҳолатда бўлмасин¸ икки оғиз гап билан ўзининг ҳаëтини сақлаб қолади. Ҳамманглар саломат бўлинглар¸ умринглар узоқ бўлсин.
Озодлик: Мен сизни нима деб эълон қилай? Қандай унвонларингиз бор?
Шукрулло Исроилов: Эл суйган санъаткор¸ ўзбек халқининг дўмбоққина қизиқчиси Шукрулло Исроилов.
