Ўзбекистон ва Тожикистон юк автотранспорти ҳайдовчиларига икки мамлакат ҳудудидан расмий рахсатномасиз транзит ўтиш ҳуқуқини берувчи ҳужжатга қўл қўйган.

Озодликнинг тожик хизмати хабарига кўра, халқаро автомобиль алоқалари тўғрисидаги битимга тиркалган тегишли баённома жорий йилнинг 18 апрель куни Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёевнинг Душанбега ташрифи чоғида имзоланган. Ҳужжатга оид тафсилотлар 23 апрель куни Тожикистон транспорт вазирилиги томонидан ёйинланган.

Вазирлик маълумотига кўра, 2018 йилдан шу кунгача мамлакатлар ўртасида, жумладан улар ҳудуди бўйлаб транзит орқали йўловчиларни мунтазам ва номунтазам ташиш ҳамда юк ташишни амалга оширишда рухсатнома керак бўлган”. Тез орада бунга ҳожат қолмаслиги кутилмоқда. Транспорт вазирлиги вакиллари янги тартиб давлат ичидаги зарур процедуралардан ўтилганидан, шу жумладан икки мамлакат томонидан баённома ратификация қилинганидан кейин кучга киришини маълум қилишган.

Вазирлик “бу ҳолат юк етказиб бериш вақтини сезиларли даражада қисқартириш ҳамда юк бузилиши ёки унга шикаст етиши эҳтимолини камайтиришга имкон яратиши”га умид қилмоқда.

Аввалроқ тожикистонлик ҳайдовчилари сўнгги пайтларда халқаро юк ташиш учун рухсатнома олиш ўзлари учун ҳақиқий муаммога айланганидан шикоят қилишган.

Жорий йил январь ойи охирида юк машина ҳайдовчилари Тожикистон-Ўзбекистон чегарасидаги “Фотеҳобод-Ойбек” назорат-ўтказиш масканидан ўтишда қийинчиликларга дуч келаётганларини билдиришган. Ўшанда улар Тожикистондан Ўзбекистонга ўтишни кутиб соатлаб кутаётганлари, шу сабабли НЎП олдида турнақатор навбатлар пайдо бўлгани ҳақида маълум қилишган. Уларга кўра, муаммо Тожикистон Транспорт вазирлиги томонидан юк машиналарига чегарадан ўтиш учун берилажак рухсатнома танқислиги туфайли юзага келган.

Февраль ойига келиб Тожикистон транспорт вазири Азим Иброҳим Душанбедаги матбуот анжуманида бу муаммодан хабари борлигини билдирган. “Бу рухсатномаларни биз босмаймиз. Бланкалар бизга қўшни мамлакатдан келади ва биз уларни кутишга мажбурмиз”, деган у.

Юк машиналари ҳайдовчилари Тожикистондан Ўзбекистонга 13 та назорат-ўтказиш маскани орқали ўта олишлари мумкин. Булар орасида “Фотеҳобод-Ойбек” НЎМ Тожикистон билан Ўзбекистон ўртасидаги асосий ўтказиш масканларидан бири бўлиб ҳисобланади.

Бу орада юк ташиш рухсатномалари учун тўланадиган ҳақнинг ошиши ва рухсатнома бланкаларининг танқислиги ҳайдовчилар бош оғриғига айланган. Аввалроқ бу масала бир неча бор оммавий ахборот воситаларида кўтарилган ва расмийлар бу муаммони ҳал қилишга ваъда беришган.

Тожикистон Транспорт вазирлиги маълумотига кўра, ўтган йили юк машиналари ҳайдовчиларига 80 минг чоғли рухсатнома берилган ва бунинг учун улардан камида 8 миллион доллар пул йиғилган.

Жорий йилнинг январь-март ойларида Ўзбекистон хорижга 2 миллиард 664 миллион 300 минг долларлик олтин экспорт қилган.

Президент ҳузуридаги Статистика агентлигининг ҳисоботида қайд этилишича, бу кўрсаткич ўтган йилнинг биринчи чорагига нисбатан 10,5 фоизга кўпдир. 2023 йилнинг бу даврида мамлакат чет элга 2 миллиард 410 миллион 300 минг долларлик олтин сотган эди.

Аввалроқ World Gold Council (Жаҳон олтин кенгаши) жорий йилнинг февралида 12 тонна олтин сотган Ўзбекистон дунёда энг кўп олтин экспорт қилган мамлакатга айланганини эълон қилган эди.

Марказий банк маълумотига мувофиқ, 2024 йил 1 апрель ҳолатига кўра Ўзбекистоннинг олтин-валюта захиралари 34 миллиард 190 миллион 300 минг долларни ташкил этган.

Статистика агентлиги ҳисоботига кўра, биринчи чоракда Ўзбекистоннинг ташқи савдо айланмаси 15,82 млрд долларга етган. Бунинг 6,38 млрд доллари экспорт (бу маблағнинг 41,7 фоизи хорижга олтин сотишдан тушган - таҳр.), 9,43 млрд доллари эса импорт ҳиссасига тўғри келади.

Ўзбекистонда 2024 йилнинг март ойида газ қазиб олиш 3,89 миллиард куб метргача камайган. Бунга “Газета.uz” нашри Статистика агентлиги ҳисоботини ўрганиб чиқиш ортидан эътибор қаратган.

Ҳисоботга мувофиқ, жорий йилнинг илк чорагида газ ишлаб чиқариш ҳажми 11,6 миллиард куб метрни ташкил этган, бу ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 5,9 фоизга ёки 724,8 миллион куб метрга камдир.

Биринчи чоракда нефть қазиб олиш ҳам 60,6 минг тоннагача камайган. Бу ўтган йил мартига нисбатан 11,1 фоизга ёки 7600 тоннага кам. Айни пайтда ишлаб чиқаришда етти ойдан буён кузатилаётган пасайиш (августдан февралгача) ўтган ойга келиб тўхтагани қайд этилган. Шу тариқа, жорий йилнинг январь-март ойларида ишлаб чиқариш 179,1 минг тоннани ташкил этган - ўз навбатида бу 2023 йилнинг шу даврига нисбатан 8,4 фоизга кам.

Шунингдек, агентлик ҳисоботидан келиб чиқилса, март ойида Ўзбекистонда 119,5 минг тонна автомобиль бензини ишлаб чиқарилган, бу ўтган йил мартига нисбатан 1,6 фоизга ёки 1900 тоннага кам. 2023 йил март ойида мамлакатда 121,4 минг тонна бензин ишлаб чиқарилган эди.

Умуман олганда, жорий йилнинг март ойида ўтган йилнинг шу даврига солиштирганда фақатгина кўмир қазиб олиш бўйича кўрсаткичлар ошиб (+0,9 фоиз), 309 минг тоннани ташкил этган. Бироқ бу ерда ҳам чораклик кўрсаткичда 2 фоизлик қисқариш кузатилган.

Озодлик март ойи бошида “Путиннинг бир қўлидан иккинчи қўлига. "Газли" омбори Фозиловга ўтди” деб номланган суриштирувни эълон қилган эди.

Суриштирувда Ўзбекистон энергетикасининг де-факто қиролига айланган Бахтиёр Фозилов эндиликда мамлакат газ-транспорт тизимининг "юраги" саналган "Газли" газ омборини ҳам қўлга олгани айтилади.

“Украинадаги уруш ортидан юзага келган янги геосиëсий реалликда Россия газ қувурлари ўтувчи Қозоғистон ва Ўзбекистон билан "Газ иттифоқи" деб аталган махфий келишув имзолади, Ўзбекистонга 2.8 миллиард куб метр газ импорт қилиш иддаоси билан бу қувурларни реверс режимида ишга туширди.

Ўзбекистон ҳукумати ҳозиргача 2023 йил 7 октябрь - Путиннинг туғилган кунида тантана билан старт берилган бу келишув ортидан қанча газ, қанча нархда импорт қилинганига оид бирор маълумотни очиқламаган”, дейилганди Озодлик суриштирувида.

Буюк Британия ташқи ишлар вазири Дэвид Кэмерон 23 апрель куни Ўзбекистон пойтахтига етиб келган.

ЎзА хабарига кўра, ҳозирда Кэмерон Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлиги биносида ўзбекистонлик ҳамкасби Бахтиёр Саидов билан музокара ўтказмоқда.

“Учрашувда минтақавий хавфсизлик, таълим, иқлим ўзгариши, икки томонлама савдо ҳамда бизнес алоқаларини ривожлантириш масалалари муҳокама этилмоқда”, дейилган хабарда.

Британия ТИВ раҳбари Ўзбекистонга Марказий Осиё минтақасининг беш давлати ва Мўғулистонга сафари доирасида ташриф буюрган. Ташрифдан мақсад иқтисодий тараққиёт ва таълим соҳаларидаги ҳамкорликни кенгайтириш ҳамда минтақа давлатлари мустақиллигини мустаҳкамлаш юзасидан музокара ўтказиш экани айтилган.

Ўзбекистонга ташрифдан аввал Британия бош дипломати 22 апрель куни Душанбе ва Бишкекда бўлиб, Тожикистон президенти Эмомали Раҳмон ва Қирғизистон президенти Садир Жапаров билан учрашган. Кэмероннинг айни пайтда қисқа муддатли меҳнат таътилида бўлган Ўзбекистон президенти билан учрашиш-учрашмаслиги ҳақида ҳозирча расмий маълумот йўқ.

Бу Британия ташқи ишлар вазирининг сўнгги 27 йил ичида Тошкентга илк сафаридир. Кэмерондан аввал Ўзбекистонга 1997 йил февралида ўша пайтда Британия ТИВ раҳбари бўлган Малкольм Рифкинд ташриф буюрган эди.

Ўзбекистоннинг тоғолди ва тоғли ҳудудларида 25-28 апрель кунлари кутилаётган кучли ёғин-сочин тўққизта вилоят ҳудудида сел-сув тошқини ҳодисаларининг юзага келишига сабаб бўлиши мумкин. Бу ҳақда Гидрометеорология хизмати агентлиги раҳбари Шерзод Ҳабибуллаев Facebook тармоғидаги ўз саҳифаси орқали маълум қилди.

Мулозимга кўра, сел ҳодисалари, жумладан Қашқадарё вилоятининг Яккабоғ, Деҳқонобод, Чироқчи, Китоб, Шаҳрисабз, Қамаши, Ғузор туманларида, Сурхондарё вилоятининг Сариосиё, Узун, Олтинсой, Денов, Бойсун, Шеробод, Шўрчи, Қумқўрғон, Музробот туманларида, Самарқанд вилоятининг Ургут, Самарқанд, Булунғур, Нуробод, Қўшработ, Каттақўрғон, Пайариқ, Жомбой, Иштихон туманларида, Навоий вилоятининг Хатирчи, Навбаҳор, Нурота, Конимех, Кармана туманларида, Жиззах вилоятининг Зомин, Бахмал, Ғаллаорол, Шароф Рашидов, Фориш, Янгиобод туманларида, Тошкент вилоятининг Оҳангарон, Бўстонлиқ, Паркент, Пискент, Ўртачирчиқ, Юқоричирчиқ туманлари ва Ангрен, Олмалиқ шаҳарларида, Наманган вилоятининг Поп, Косонсой, Чортоқ, Чуст, Наманган, Янгиқўрғон туманларида, Фарғона вилоятининг Сўх, Шоҳимардон, Фарғона, Бешариқ туманларида, Андижон вилоятининг Андижон, Асака, Жалақудуқ, Қўрғонтепа, Пахтаобод, Избоскан, Хўжаобод, Марҳамат туманлари ҳамда Хонобод шаҳрида кузатилиши эҳтимоли бор.

Хабарномада тоғолди ва тоғли ҳудудларда истиқомат қилувчи аҳолидан ҳамда бу ҳудудларда ҳаракатланувчи ҳайдовчилардан тошқин эҳтимолига қарши эҳтиёткорлик чораларини кўриш сўралган.

Аввалроқ Ўзбекистоннинг бир неча вилоятида сел-тошқин ҳодисалари кузатилгани хабар қилинган. Шунингдек, сўнгги кунларда Ўзбекистонга қўшни бўлган Қозоғистон, Қирғизистон ва Тожикистонда ёғин-сочин ва қор эриши натижасида сел ва тошқинлар рўй бергани маълум. Бу мамлакатлар ичида тошқин туфайли энг кўп талафот Қозоғистонда берилган.

Тошкент шаҳрининг Юнусобод туманидаги 257-мактаб ўқитувчиси Н. Н. мактаб фонди учун ўқувчилардан пул йиққани учун ишдан бўшатилган. Бу ҳақда Тошкент шаҳар мактабгача ва мактаб таълими бошқармаси матбуот хизмати маълумот тарқатди.

Аввалроқ маҳаллий нашрлар пойтахтдаги 257-мактабда ота-оналардан мажбурий равишда 25 минг сўмдан пул йиғилаётгани ҳақида хабар қилишган. Бу маълумот Тошкент шаҳар ММТБ ишчи гуруҳи томонидан ўрганилган.

Бошқарма қайдича, ҳолат тасдиқлангани ортидан мактаб маъмурияти “ноқонуний хатти-ҳаракатни содир этган” ўқитувчи Н. Н. билан тузилган шартномани бекор қилган.

Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев 22 апрелдан қисқа муддатли меҳнат таътилига чиққан.

Бу ҳақда маълумот тарқатган президент матбуот хизмати мазкур таътил неча кун давом этишига аниқлик киритган эмас.

Мирзиёев таътилдан аввал Тожикистонга давлат ташрифини амалга оширган. Аввалроқ Озодлик 18-19 апрель кунлари Тожикистонга сафар чоғида Ўзбекистон президенти тожикистонлик ҳамкасби Эмомали Раҳмон билан тор доирада ва кенгайтирилган таркибда музокаралар ўтказгани, сўнгра икки давлат ўртасидаги Иттифоқчилик муносабатлари тўғрисидаги шартномани имзолагани, Тожикистон Парламенти қуйи палатаси раиси Маҳмадтоир Зокирзода ва бош вазир Қоҳир Расулзода билан учрашгани, Душанбедаги Ўзбекистон элчихонасининг янги биноси очилишида ҳамда бошқа тадбирларда иштирок этгани ҳақида хабар қилган эди.

Мирзиёев сўнгги марта ўтган йилнинг 4 декабридан қисқа муддатли меҳнат таътилига чиққани эълон қилинган. Ўша пайтдаги таътил президентнинг рафиқаси Зироат Мирзиёеванинг туғилган кунига тўғри келган эди.

Ўзбекистонни 2016 йилдан буён президент ўлароқ бошқариб келаётган Шавкат Мирзиёев илк бор 2019 йил августида меҳнат таътили олгани очиқланган. Бу Мирзиёевнинг 13 йиллик бош вазирлик ҳамда 3 йиллик президентлиги давридаги расман биринчи меҳнат таътили бўлган эди.

“Ўзбекистон Республикаси Президенти фаолиятининг асосий кафолатлари тўғрисида”ги Қонуннинг 4-моддасига биноан, Президентга муддати 36 иш кунидан иборат йиллик ҳақ тўланадиган таътил берилади.

Ўзбекистон Конституциясида президент таътилда бўлганида унинг вазифасини ким бажариши масаласига аниқлик киритилган эмас.

Янги таҳрирдаги Конституциянинг 112-моддасида “Ўзбекистон Республикасининг амалдаги Президенти ўз вазифаларини бажара олмайдиган ҳолатларда унинг вазифа ва ваколатлари вақтинча Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенати Раисининг зиммасига юклатилиши” қайд этилган.

Тожикистон пойтахти Душанбе шаҳрида 19 апрель куни Ўзбекистон элчихонаси янги биносининг тантанали очилиш маросими бўлиб ўтган. Ўзбекистон президенти матбуот хизмати маълумотига кўра, бинонинг очилиш тадбири Шавкат Мирзиёевнинг Тожикистонга давлат ташрифи доирасида ўтказилган.

Маросимда Мирзиёев мезбон президент Эмомали Раҳмон билан биргаликда рамзий тасмани кесган, шундан сўнг давлат раҳбарлари элчихона биносида дипломатлар учун яратилган шароитлар билан танишганлар. Маросим якунида икки президент элчихона Фахрий меҳмонлар китобига ўз тилакларини ёзиб қолдиришган.

Ўзбекистон президенти 18-19 апрель кунлари давлат ташрифи билан Тожикистонда бўлиши ҳақида Озодлик аввалроқ хабар қилган эди.

Ташриф чоғида Шавкат Мирзиёев билан Эмомали Раҳмон 18 апрель куни тор доирада ва кенгайтирилган таркибда музокаралар ўтказишган, сўнгра икки давлат ўртасида Иттифоқчилик муносабатлари тўғрисидаги шартномани имзолашган.

19 апрель куни Ўзбекистон президенти Тожикистон Парламенти қуйи палатаси раиси Маҳмадтоир Зокирзода ва бош вазир Қоҳир Расулзода билан учрашган.

Шу куни Мирзиёев яна тожикистонлик ҳамкасби ҳамроҳлигида Ўзбекистон саноат маҳсулотлари кўргазмаси билан танишган.

Шу билан Мирзиёевнинг Тожикистонга давлат ташрифи ўз якунига етган ва Ўзбекистон президенти Тошкентга қайтган.

Жорий йилнинг 18 апрель оқшоми ва 19 апрель тонгида Ўзбекистон ҳудудида икки зилзила ҳис этилди. Бу ҳақда Ўзбекистон Фавқулодда вазиятлар вазирлигининг Сейсмопрогностик мониторинг республика маркази маълумот тарқатди.

Марказ қайдича, биринчи зилзила пайшанба куни Тошкент вақти билан 20:15 да содир бўлиб, эпимаркази Қирғизистонда бўлган 5,2 магнитудали бу зилзила таъсири Ўзбекистоннинг Фарғона, Наманган, Андижон ва Сирдарё (2 баллдан) вилоятлари ҳудудида ҳам сезилган.

Иккинчи ер қимирлаши эса жума куни соат 05:15 да бевосита Қашқадарё вилоятининг Миришкор туманида юз бериб, 3 магнитудали бу зилзила эпимаркази жануби-ғарбий йўналиш бўйича Тошкент шаҳридан 448 километр узоқликда бўлган.

Сейсмопрогностик мониторинг республика маркази 18 апрель куни Тошкент вақти билан соат 16:42 да ҳам эпимаркази Афғонистонда бўлган 3,9 магнитудали зилзила рўй бергани ҳақида маълум қилган, бироқ бу зилзиланинг Ўзбекистон ҳудудида таъсири сезилиб-сезилмаганига аниқлик киритган эмас.

Қирғизистоннинг Жалолобод вилоятига қарашли Новкен туманида яна бир ерости йўли топилган. Бу ҳақда Қирғизистон Ички ишлар вазирлиги матбуот хизмати маълумот тарқатди.

Вазирлик хабарномасида ўтган ҳафта ўтказилган тезкор-қидирув тадбирлари чоғида муайян маблағ эвазига одамлар ва товарларни чегара яқинидаги қувурдан ўтказиш билан шуғулланган 39 ёшли новкенлик К. Х. ушлангани айтилган.

“Қўлга олинган шахсдан ашёвий далил ўлароқ тунда кўриш дурбини ва белги қўйилган пуллар мусодара этилди. Шунингдек, чегарадан ноқонуний равишда ўтказилган товарлар сақланаётган ер ҳам топилди”, дейилган ИИВ хабарномасида.

Вазирлик тергов доирасида новкенлик гумонланувчининг уйида тинтув ўтказилгани, тинтув чоғида ичида психотроп моддалар дохил 41 турдаги дори воситалари бўлган 87 та қути топилганини қўшимча қилган.

Дастлабки ҳисоб-китобларга кўра, топилган товарлар қиймати 30 минг АҚШ долларига тенг. Мусодара этилган дори воситалари бўйича тегишли экспертизалар тайинланган.

Ўтган ойда Ўзбекистон Давлат хавфсизлик хизмати Андижон вилояти Хонобод шаҳри билан Қирғизистоннинг Жалолобод вилояти Сузоқ тумани Бекобод қишлоғи кесишган жойда икки яширин ерости йўли аниқлангани ҳақида маълумот тарқатган эди.

Ўзбек-қирғиз чегарасида контрабанда маҳсулотлари ўтказиб турилгани айтилган яширин бир неча туннел топилгани ҳақида Озодлик 2022 йилда ҳам хабар қилган.

Қўшма Штатлар Ўзбекистон Давлат божхона қўмитасига 50 дона СТ-40 кўрик мажмуасини тақдим этган. Қўмита матбуот хизмати маълумотига кўра, жиҳозлар божхона қўмитаси раиси Акмалхўжа Мавлоновнинг Ўзбекистондаги АҚШ элчиси Жонатан Хеник бошчилигидаги делегация аъзолари билан бўлиб ўтган учрашувида топширилган.

Учрашувда элчи Хеник мазкур ускуналар чегара хавфсизлиги ва хизмат фаолияти самарадорлигини оширишда ўз самарасини беришини урғулаган. Хабарномада ўзбек божгирларига тақдим этилган жиҳозларнинг қиймати очиқланган эмас.

Тадбир чоғида жорий йилнинг 18-19 апрель кунлари Божхона институтининг Қайта тайёрлаш ва малака ошириш факультетида АҚШнинг EXBS дастури томонидан Божхона қўмитаси ходимлари учун СТ-40 кўрик мажмуасидан самарали фойдаланиш бўйича ўқув курси ўтказилиши режалаштирилиб олинган.

Аввалроқ Озодлик АҚШ Ўзбекистон Чегара қўшинларига қиймати 600 минг доллар бўлган 225 дона “FLIR” инфрақизил монокуляр тақдим этгани ҳақида хабар қилган эди.

Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёевнинг расмий ташрифи арафасида Тожикистонда ўзбек маданияти кунлари бошланган.

Давлатга қарашли “Ховар” ахборот агентлиги хабарига кўра, 15 апрелдан 20 апрелгача мамлакатда Ўзбекистон киноси кунлари, зиёлилар учрашуви, Юнус Ражабий номидаги Ўзбекистон “Мақом” миллий маркази концерти ҳамда “Кўҳи Борбад” саройида икки давлат санъат арбобларининг маданий дастури бўлиб ўтади.

“Азия-Плюс” агентлигининг Тожикистон ТИВдан олинган маълумотга таянган ҳолда хабар қилишича, Ўзбекистон президенти Тожикистонда расмий ташриф билан 18-19 апрель кунлари бўлади. ТИВ вакиллари Ўзбекистон президентининг Душанбега ташрифи чоғида икки томонлама ҳамкорлик ва икки мамлакат ўртасидаги дўстлик алоқаларини мустаҳкамлаш масалалари муҳокама қилиниши кутилаётганини билдирганлар. Ташриф кун тартибига оид бошқа тафсилотлар очиқланган эмас.

Айни пайтда Мирзиёев сафар пайтида Ўзбекистоннинг Тожикистондаги элчихонаси янги биносининг очилиш маросимида иштирок этиши айтилмоқда.

Ўзбекистон президенти сўнгги бор Тожикистонда ўтган йилнинг сентябрь ойида бўлиб, Марказий Осие давлатлари раҳбарлари саммитида қатнашган эди.

Ўзбекистон билан Тожикистон ўртасидаги муносабатлар президент Ислом Каримов ҳукмронлиги йиллари трансчегаравий дарёлардан фойдаланиш бўйича ихтилофлар сабабли совуб кетган эди. Натижада икки мамлакат ўртасида ҳаво ва автобус қатновлари тўхтаган, темир йўлнинг бир қисми демонтаж қилинган ва виза режими жорий этилган эди.

Шавкат Мирзиёев ҳокимият тепасига келганидан кейин ўзаро муносабатларда илиқлашув кузатилган. Хусусан, икки давлат президентлари бир неча марта ўзаро ташрифларни амалга оширишиб, стратегик шериклик тўғрисидаги шартномаларни имзолашган, ўзаро визасиз режим жорий этишиб, товар айирбошлаш ҳажмини 1 миллиард долларга етказишга келишиб олишган.

Россия ҳудудида қонуний вакиллари (ота-оналари) бўлмаган 17 нафар вояга етмаган бола 16 апрель куни Ўзбекистонга қайтарилган.

“Дунё” ахборот агентлигининг ёзишича, бу иш Ўзбекистоннинг Москвадаги элчихонаси томонидан президент ҳузуридаги Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги ҳамда Ички ишлар ва Соғлиқни сақлаш вазирликлари вакиллари билан биргаликда амалга оширилган.

Хабарда ватанига қайтарилган болалар Россияга қандай бориб қолганига, агар улар бу мамлакатга ота-оналари билан келган бўлсалар, уларнинг қонуний вакилларига нима бўлганига аниқлик киритилган эмас. Аммо Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги хабарномасидан келиб чиқилса, бу болаларнинг ота-оналари Россия Федерациясидан депортация қилингани ва уларга Россия ҳудудига кириш тақиқланганини тахмин қилиш мумкин.

Москвадаги элчихона бу болаларга Ўзбекистонга қайтиш учун бепул сертификатлар тақдим қилгани айтилмоқда.

Хабарда Ўзбекистонга қайтган вояга етмаган болаларнинг барчаси васийлик қилиниши учун яқин қариндошларига ёки мамлакатдаги махсус болалар муассасаларига топширилиши қўшимча қилинган.

Ўзбекистон билан Қатар икки томонлама муносабатларни стратегик шериклик мақомига кўтаришган. Бу ҳақда Ўзбекистон ташқи ишлар вазири Бахтиёр Саидов Telegram тармоғидаги ўз канали орқали маълум қилди.

“Бугун Тошкентда Қатар Бош вазири ва ташқи ишлар вазири Муҳаммад бин Абдулраҳмон бин Жасим Ол Соний Жаноби Олийлари билан биргаликда Икки томонлама стратегик шериклик муносабатларини ўрнатиш тўғрисидаги Битимни имзоладик”, деб ёзган вазир Саидов 15 апрель оқшомида ёйинланган постида.

Аввалроқ Озодлик 15 апрель куни Тошкентда “Марказий Осиё ва Кўрфаз араб давлатлари ҳамкорлик кенгаши” стратегик мулоқоти ташқи ишлар вазирларининг иккинчи йиғилиши бўлиб ўтгани, унда Қатар Давлати Бош вазири, ташқи ишлар вазири, Кўрфаз араб давлатлари ҳамкорлик кенгаши 44-сессияси раиси шайх Муҳаммад бин Абдулраҳмон Ол Соний ҳам иштирок этгани ҳақида хабар қилган эди.

Қатар араб давлатлари ичида Ўзбекистон мустақиллигини биринчилардан бўлиб тан олган (1991 йил декабрида) мамлакат бўлиб ҳисобланади. Ўзбекистон Қатар билан дипломатик алоқаларни 1997 йилнинг ноябрь ойида ўрнатган бўлишига қарамай, қарийб 20 йил давомида (Ислом Каримов ўлимига қадар) бу мамлакат билан ўзаро муносабатларни ўта яқин ва илиқ, деб бўлмасди.

Икки давлат ўртасидаги алоқалар Шавкат Мирзиёев даврида, айрим манбалар иддаосича, Туркия президенти Ражаб Тоййиб Эрдўғон воситачилигида илиқлаша бошлаган. Ўзбекистон президенти Қатарга сўнгги сафарини 2023 йил октябрида, Қатар амири эса Ўзбекистонга сўнгги ташрифини ўтган йил декабрида амалга оширган.

Ўзбекистон, Қозоғистон ва Қирғизистон ҳукуматлари Норин дарёсида Қамбарота гидроэлектростанцияси (“Қамбарота-1” ГЭСи) қурилиши тўғрисидаги шартномани имзолашади. Бу ҳақда Қозоғистон Энергетика вазирлиги томонидан муҳокама учун ёйинланган ҳукуматлараро шартнома лойиҳасида айтилган.

Шартномада ГЭС қурилиши лойиҳасини амалга ошириш ва унинг эксплуатацияси доирасида томонлар ўртасидаги ҳамкорлик шартларини белгилаш режаланмоқда.

Ҳужжатга мувофиқ, уч мамлакат томонидан белгиланган ташкилотлар Қамбарота ГЭСи томонидан ишлаб чиқариладиган бутун электр энергиясини сўзсиз сотиб олишади.

Томонлар ўзаро консенсус асосида қарор қабул қилишади ва ГЭС иши тартибини бошқариб боришади.

Қирғизистон ҳудудидаги лойиҳани амалга ошириш учун қўшма акциядорлик ширкати тузилади. Бунда Қирғизистоннинг улуши 34 фоизни, Қозоғистон ва Ўзбекистонники эса 33 фоизданни ташкил қилади. Ширкат муассисини ҳар бир мамлакат мустақил равишда белгилайди. Томонлар улуши ўзгаришсиз қолади, бунда мамлакатлар улушини бошқа бировга сотиш, бериб юбориш ва бирлаштириш имконияти мутлақо кўзда тутилмаган.

Лойиҳани молиялаштириш учун асосий манба ширкат таъсисчиларининг ўз маблағлари, шунингдек, улар томонидан халқаро молия институтлари ва банклардан жалб қилинадиган қарз ва грант маблағлари бўлиши айтилмоқда.

Лойиҳа амалга оширилганидан кейин Қамбарота ГЭСи акциялари ва активлари тўлалигича Қирғизистон тасарруфига ўтади. Шартномани Бишкек шаҳрида имзолаш режаланган.

Ўтган йилнинг январь ойида Ўзбекистон энергетика вазири Жўрабек Мирзамаҳмудов, унинг қозоғистонлик ҳамкасби Болат Акчулаков ва қирғизистонлик ҳамкасби Таалайбек Ибраев Бишкекда “Қамбарота-1” ГЭСи қурилиши лойиҳасини амалга ошириш бўйича йўл харитасини имзолашган эди.

Бўлажак ГЭС қуввати 1860 МВтга тенг бўлади. ГЭС сув омборида 5,4 миллиард куб метр сув сақланади, тўғон баландлиги эса 256 метрни ташкил этади. Станция йилига ўртача 5,6 млрд кВт/соат электр энергияси ишлаб чиқаради. ГЭСни 10 йил ичида қуриб битказиш режаланган.

Қирғизистон президентининг 2021 йил мартидаги Ўзбекистонга ташрифи чоғида икки мамлакат расмийлари “Қамбарота-1” ГЭСи қурилиши” инвестицион лойиҳасига тайёргарлик тўғрисидаги шартнома ва ўзаро электр энергияси етказиб бериш бўйича баённомани имзолашган эди.

Қирғизистон президенти Садир Жапаров “Қамбарота-1” ГЭСи қурилишига 2022 йил июнида старт берган. Лойиҳа бўйича дастлабки ишлар учун 20 миллион долларга яқин маблағ ажратилган. Канаданинг SNC-Lavalin International Inc. ва Россиянинг “Энергетика жанубий муҳандислик маркази” ширкатлари консорциуми томонидан ишлаб чиқилган техник-иқтисодий асослама бўйича ГЭС қурилиши учун 2014 йилдаги ҳисоб-китоб бўйича 2,9 миллиард доллар маблағ талаб қилинган. Айни пайтда Қирғизистон президенти шу йил 13 апрель куни лойиҳа харажатлари 5-6 миллиард долларни ташкил этиши ва лойиҳа ўзини оқлаши учун 13-15 йил керак бўлишини маълум қилган.

“Қамбарота-1” ГЭСи қурилишига ўз вақтида Ўзбекистоннинг аввалги президенти Ислом Каримов қарши чиққан эди. Каримов ўша пайтда бу лойиҳа Марказий Осиёда экологик муаммоларни келтириб чиқариши мумкинлигини иддао қилган.