Линклар

Шошилинч хабар
11 апрел 2024, Тошкент вақти: 02:05

Халқаро хабарлар

НАТО расман Грузия таркибидаги Жанубий Осетия Республикасида мустақиллик референдуми ўтказилишини қоралади.

НАТО бош котиби Яап де Ҳооп Схеффернинг бу ҳақдаги баёнотида у ва дунёнинг бошқа раҳбарлари Жанубий Осетияда “референдум” ва “сайлов” деб аталаётган тадбирлар ўтказилишини рад этиши билдирилган. Схеффернинг фикрича, бундай хатти-ҳаракат Жанубий Осетиядаги кескинликни фақат мураккаблаштиради, холос.

Кун янгиликлари

Қрим яқинида Россия ҳарбий вертолёти ҳалокатга учради

Ми-24 вертолёти (иллюстратив сурат)
Ми-24 вертолёти (иллюстратив сурат)

Россия томонидан аннексия қилинган Қрим яриморолининг ғарбий соҳилига яқин жойда Ми-24 русумли ҳарбий вертолёт қулаб тушган.

Россия Мудофаа вазирлигининг дастлабки маълумотига мувофиқ, авиаҳалокат техник сабабга кўра содир бўлган.

Россия нашрлари хабарига кўра, авиаҳалокат режадаги парвоз чоғида Москва вақти билан тонгги соат 6 ларда рўй берган, вертолёт қулаган жойда қидирув-қутқарув хизмати ходимлари иш олиб бормоқда.

Ми-24 экипажининг тақдири ҳақида ҳозирча маълумот йўқ.

АҚШ “Касперский лабораторияси” маҳсулотларини тақиқламоқчи

Евгений Касперский (архив сурати)
Евгений Касперский (архив сурати)

Жо Байден маъмурияти АҚШ ширкатлари ва фуқароларига “Касперский лабораторияси” (“Лаборатория Касперского”) АЖнинг дастурий таъминотидан фойдаланишни ман қилиш ниятида. Бу ҳақда CNN телеканали АҚШ расмийларидан олинган маълумотга таянган ҳолда хабар қилди.

Нашр манбаларига кўра, АҚШ Савдо вазирлиги Россия ширкати ва америкалик харидорлар ўртасидаги муайян транзакцияларни тақиқлаш бўйича дастлабки қарорни қабул қилган.

Қўшма Штатлардаги давлат муассасаларига “Касперский лабораторияси” маҳсулотларидан фойдаланишга тақиқ мазкур фирманинг Россия Федерал хавфсизлик хизмати (ФСБ) билан ҳамкорлик қилаётганига оид гумон асосида 2017 йилда жорий этилган. “Касперский лабораторияси”нинг оммабоп антивирус дастурларини АҚШда тақиқлашга оид қарор Қўшма Штатлар ҳукумати томонидан аввалда мисли кўрилмаган қадам бўлади.

Бундай қарорнинг асосий сабабларидан бири АҚШнинг критик инфратузилмаси хавфсизлиги борасидаги хавотирлар бўлиб ҳисобланади, дейишган CNN суҳбатдошлари. Қарор лойиҳасида ўтган йили чиқарилган антивирус дастури эслатилган. Вазирлик тақиқ тўғрисида якуний қарор ҳали қабул қилганича йўқ. Агар бундай қарор қабул қилинса, Россия фирмасида қарор устидан судга шикоят қилиш имконияти бўлади.

“Касперский лабораторияси” антивирус дастурий таъминотини ишлаб чиқарувчилар орасида дунёдаги етакчи фирмалардан бири бўлиб ҳисобланади. Унинг асосчиси Евгений Касперский СССР Давлат хавфсизлиги қўмитаси (КГБ) Олий мактабининг техник факультети битирувчисидир. АҚШ нашрларининг ёзишича, 2015 йили россиялик ҳакерлар “Касперский лабораторияси” дастури ёрдамида АҚШ Миллий хавфсизлик агентлигининг махфий файлларини ўғирлаган бўлишлари мумкин. Россия фирмаси бу айбловларни рад этган.

АҚШ Савдо вазирлиги ва “Касперский лабораторияси” вакиллари бу маълумот юзасидан изоҳ беришдан бош тортишган.

Арманистонда Украинадаги урушга боришни истамаган россиялик қўлга олинди

Иллюстратив сурат
Иллюстратив сурат

Арманистоннинг Гюмри шаҳрида Россия ҳарбий полицияси ўз ватанида Украинада жанг қилишдан бош тортган дезертир ўлароқ қидирувга берилмиш россиялик Анатолий Шчетининни қўлга олган.

ОАВ хабарларига кўра, Шчетининни Россия йўллашга ҳозирланмоқдалар. Айни пайтда у Россиянинг 102-ҳарбий базаси ҳудудида тутиб турилибди.

Хельсинки фуқаровий ассамблеяси инсон ҳуқуқлари ташкилотининг Арманистон бўлими баёнотига мувофиқ, Шчетининнинг ўғирланиши Арманистон қонунларининг бузилиши бўлиб ҳисобланади.

Ҳуқуқ фаоллари россияликнинг Арманистондан олиб чиқиб кетилишининг олдини олиш, уни озод қилиш ҳамда уни қўлга олганларни жавобгарликка тортиш илтимоси билан мамлакат Бош прокуратураси ва ИИВга мурожаат қилишган.

Маҳаллий нашрлар бу Арманистон ҳудудида россиялик фуқароларнинг ўғирланиши билан боғлиқ биринчи нохуш ҳодиса эмаслигини қайд этишмоқда. Ўтган йил охирида Россия армиясидан қочган ва Украина босқинида иштирок этмаслик учун Арманистонга кўчиб ўтган Дмитрий Сетраков қўлга олинганди.

Ўша пайтда Арманистон бош вазири Никол Пашинян Россия ҳарбий полицияси хатти-ҳаракатларини ноқонуний деб атаган бўлишига қарамасдан, Сетраков мамлакатдан олиб чиқиб кетилган, унинг кейинги тақдири ҳақида эса ҳеч қандай маълумот йўқ.

Апрель ойи бошида Хельсинки фуқаровий ассамблеяси Арманистонда ўз мамлакатини сиёсий сабабларга кўра тарк этган россияликлар орқасидан кузатув олиб борилаётгани ҳақида маълумот тарқатган. Ҳуқуқ фаолларига кўра, уларга мурожаат қилган россияликлар ўзларини Россия ҳарбий кийимини кийган одамлар “очиқдан-очиқ таъқиб қилаётганлари”дан шикоят қилишган. Озодликнинг арман хизмати қайдича, таъқиб қилувчилар улардан “хонадонларида кимлар яшаётгани ҳақида маълумот олиш”га тиришишган.

Италияда ИДга алоқадор кўрилган тожикистонлик қўлга олинди

Италиялик полициячилар (иллюстратив сурат)
Италиялик полициячилар (иллюстратив сурат)

Италияда “Ислом давлати” гуруҳига (дунёдаги кўплаб давлатларда террор ташкилоти ўлароқ тан олинган) аъзолик гумони билан Тожикистоннинг 32 ёшли фуқароси Илҳом Сайраҳмонзода қўлга олинган. Бу ҳақда ANSA агентлиги хабар қилди.

Сайраҳмонзода бошқа киши номига олинган ҳужжат билан Ҳолландиянинг Эйндховен шаҳридан учиб келганидан кейин Фьюмичино аэропортида ушланган. Полиция ходимлари унинг бармоқ изларини олишганида улар, хабарларга кўра, Тожикистон сўрови бўйича Интерпол қидираётган эркакка оид маълумот билан бир хил чиққан.

Агентлик қайдича, полиция ходимлари Сайраҳмонзодани биров кутиб-кутмаётганини аниқлаш учун унинг орқасидан кузатиб боришган. Бироқ уни ҳеч ким кутмаётган эди, у Римга кетадиган поездга ўтиришни режалаётган бўлган. Тожикистонликнинг ёнида бошқа чипта бўлмагани учун журналистлар Рим унинг борар манзили, деган қарорга келишган.

Полиция ходимлари унинг ёнидаги мобил телефони ва икки мингга яқин евро миқдорида нақд пулини олиб қўйишган.

Италия полицияси маълумотига кўра, Сайраҳмонзода 2014 йили Сурияга бориб, “Ислом давлати”га қўшилиб, гуруҳнинг фаол аъзосига айланган. Ўша пайтдан бери у қидирувда бўлган, бироқ унинг ёнида Ўзбекистон, Қирғизистон ва Украина фуқароси сохта паспорти бўлгани учун уни ҳеч ким қўлга олган эмас.

ОАВ ёзишича, Илҳом Сайраҳмонзода аввалроқ Украинада ноқонуний қурол-аслаҳа айланмасида айбланиб судланган, 2023 йилнинг июль ойида эса у Бельгияда қўлга олинган, бироқ кейин қўйиб юборилган.

“Ислом давлати” гуруҳи аввалроқ Футбол бўйича чемпионлар лигаси ўйинларида терактлар уюштириш билан таҳдид қилган эди. ИД вакиллари ёйинлаган суратда “Уларнинг ҳаммасини ўлдириш керак” деган ёзувни ҳамда чорак финал ўйинлари бўлиб ўтадиган тўртта ўйингоҳ (“Эмирейтс”, “Парк де Пренс", "Метрополитано" ва "Сантьяго Бернабеу стадионлари) номларини кўриш мумкин. Marca газетаси хавфсизлик хизматлари бу борада тегишли маълумотга эга эканлари ҳақида ёзган.

Вильнюсда Россия элчихонасига ўт қўйишда гумонланган шахс ушланди

Вильнюсдаги Россия элчихонаси биноси
Вильнюсдаги Россия элчихонаси биноси

Вильнюс шаҳрида Россия элчихонасига ҳужумда гумонланаётган шахс қўлга олинди, дея хабар қилди Delfi нашри.

Элчихона биносига икки марта Молотов коктейли отилгани ҳақида Озодлик аввалроқ хабар қилган эди.

Delfi нашри қайдича, гумонланувчи 1974 йилда туғилган шахс бўлиб, у аввалда ҳам ўз хатти-ҳаракатлари билан “полиция диққатини ўзига тортган” – бунга оид бошқа тафсилотлар келтирилмаган.

Ҳуқуқ-тартибот идоралари жамият учун хавфли шаклда мол-мулкка зарар етказганлик бўйича тергов ўтказмоқдалар. Мазкур ҳуқуқбузарликни содир этган шахс жаримага тортилиши, озодлиги чекланиши, ҳибсга олиниши ёки 5 йилгача озодликдан маҳрум этилиши мумкин.

7 ва 8 апрель кунлари номаълум шахс Россиянинг Литвадаги элчихонаси биносига ичига ёнувчан суюқлик қуйилган шишаларни отган, натижада бино деворига шикаст етказган эди.

Ғазодаги оташкесимга қадар Туркия Исроилга экспортни чеклайди

Ғазо сектори ҳудудидаги Хон Юнус шаҳри, 2024 йил 7 апрели
Ғазо сектори ҳудудидаги Хон Юнус шаҳри, 2024 йил 7 апрели

Ғазо секторида оташкесим эълон қилинмагунича, Туркия Исроилга бир қатор товарлар экспортини чеклаб қўяди. Бу ҳақда Reuters агентлиги Туркия Савдо вазирлиги баёнотига таянган ҳолда хабар қилди.

Чекловлар темир, мармар, пўлат, цемент, алюминий, ғишт, ўғит, қурилиш жиҳозлари, авиация ёқилғиси ва бошқалар дохил 54 та турли тоифадаги товарларга дахлдор бўлади.

Вазирлик баёнотида бундай чора Исроил Анқаранинг Ғазо секторига ҳаводан инсонпарварлик ёрдами ташлашда иштирок этишга оид илтимосини рад этганидан кейин қабул қилингани айтилган. Чекловлар 9 апрелдан эътиборан кучга киради.

“Бу қарор Исроил томони, халқаро ҳуқуқдан келиб чиқувчи ўз мажбуриятларига мувофиқ равишда, Ғазо секторида оташкесим эълон қилмагунича ҳамда Ғазо секторига етарли даражадаги инсонпарварлик ёрдамининг тўсиқсиз етказилишига йўл бермагунича амалда қолаверади”, дейилган хабарномада.

Туркия экспортчилар ассамблеяси томонидан тарқатилган маълумотларга мувофиқ, ўтган йил 7 октябридан буён Исроил билан савдо-сотиқ сусайган бўлса-да, 2024 йили Исроилга экспорт ҳар ой ошиб бораверган ва март ойига келиб 423,2 миллион долларни ташкил қилган.

Туркия ўтган йил 7 октябрида ҲАМАС гуруҳининг (АҚШ ва ЕИда террор ташкилоти деб топилган) Исроилга ҳужумидан сўнг ЦАХАЛ (Исроил армияси) томонидан Ғазо секторида бошлатилган амалиётни қоралаб чиққан.

Reuters қайдича, ўтган 6 ой мобайнида Анқара Исроил билан тижорий алоқалар юритишни давом эттираверган, бу эса мамлакат ичкарисида салбий муносабатни юзага келтирган. Ўтган шанба куни полиция Истанбулда Исроил билан савдо алоқаларини тўхтатишни талаб қилган ўнлаб норозини қўлга олган.

Озарбайжонда мухолифат фаоли 6 йилга қамалди

Элбаи Керимли
Элбаи Керимли

Боку суди мухолифатдаги Озарбайжон халқ жабҳаси партиясининг 20 яшар фаоли Элбаи Керимлини йирик миқдорда наркотик ноқонуний айланмасига оид иш бўйича олти йилга озодликдан маҳрум қилиш ҳақида ҳукм чиқарди. Бу ҳажда “Кавказский узел” ва Turan нашрлари хабар қилишди.

Судланувчининг адвокати Немат Керимлига кўра, ҳимояси остида бўлган шахс уни қўлга олган полициячилар гувоҳлиги асосида қамалган. Адвокат иддаосича, Элбаи Керимли куч ишлатар тузилмалар ходимлари босими остида иқрорлик кўрсатмаси берган.

“Кавказский узел” нашрининг ёзишича, суд адвокатнинг полициячилардан Керимлида гиёҳванд модда борлиги ҳақида кимдан маълумот олингани ҳақида сўраш ва нима учун тергов Керимлининг мижозлари ва унга банг моддаси етказиб бериб турганларни аниқламаганига ойдинлик киритиш каби илтимосномаларини рад этган.

Элбаи Керимлининг ўзи судда айбига иқрор бўлмаган. Керимлига кўра, у сиёсий сабабларга кўра – 2023 йил августида Озарбайжон собиқ президенти Ҳайдар Алиевнинг ҳайкалига “Сталин” сўзини ёзиб қўйгани учун ҳибсга олинган.

Мухолифат фаоли 2023 йилнинг август ойида қўлга олинган, октябрь ойида эса унинг ҳибсга олингани эълон қилинган. Декабрь ойида Керимли ноқонуний таъқиб қилинаётганига қарши норозилик ўлароқ тергов ҳибсхонасида очлик эълон қилган эди.

Жорий йилнинг апрель ойи бошида Бокудаги суд мухолифатдаги Озарбайжон халқ жабҳаси партиясининг (ОХЖП) яна бир фаоли Элхан Алиевни фирибгарлик ва ҳужжатларни сохталаштиришда айблаб, беш йилга озодликдан маҳрум қилган эди.

Айни пайтда ОХЖПнинг 11 нафар фаоли турли айбловлар билан ҳибсхонада тутиб турилибди. Уларнинг ҳаммаси сиёсий сабабга кўра, жумладан ижтимоий тармоқларда Озарбайжон расмийлари ҳақида танқидий шарҳлар қолдирганлик ва норозилик чиқишларида иштирок этганлик учун таъқиб этилаётганини иддао қилишмоқда.

Учинчи апрель куни ОХЖП Озарбайжон расмийларининг режим танқидчиларига қарши олиб борилаётган қатағон сиёсатини қоралаб чиқди ва халқаро ҳамжамиятни сиёсий сабабга кўра ҳибсга олишларга алоқадор бўлган озарбайжонлик мулозим ва куч ишлатар тузилмалар ходимларига нисбатан санкциялар жорий этишга чақирди.

Ўз навбатида, Озарбайжон Ички ишлар вазирлиги сиёсий фаоллар “конкрет фактлар асосида” қўлга олинаётганини билдирмоқда.

Қоҳирада Исроил ва ҲАМАС музокаралари барбод бўлди

АҚШ Марказий разведка бошқармаси директори Уильям Бёрнс
АҚШ Марказий разведка бошқармаси директори Уильям Бёрнс

Фаластиннинг ҲАМАС гуруҳи (АҚШ, ЕИ ва Британияда террор ташкилоти деб топилган) Исроилнинг оташкесимга оид таклифини қабул қилишдан бош тортди, дея хабар қилди Reuters агентлиги мухбири 8 апрель оқшомида Қоҳирадан.

Миср пойтахтида бўлиб ўтган музокараларда ҲАМАС билан Исроил ўртасида битим тузилиши кутилаётганди.

Сулҳ шарти икки асосий банддан иборат бўлган: ўтган йил 7 октябрида ҲАМАСнинг Исроил ҳудудига ҳужуми чоғида гаровга олинган шахсларни озод қилиш эвазига Исроил томонидан ўт очишнинг тўхтатилиши.

Фаластин томони расмий вакилининг Исроил тарафидан таклиф этилган шартларни қабул қилишдан бош тортилиши ҳақидаги сўзидан кейин Исроил ҳукумати раҳбари Бинямин Нетаняҳу Рафаҳ шаҳрига бостириб кириш амалиётини бошлаш муддати белгиланишини билдирган. Reuters қайдича, бу шаҳар охирги ойларда Ғазо секторидаги жанговар ҳаракатлардан қочган фаластинликлар учун “сўнгги бошпана”га айланган эди.

Ўтган якшанба Исроил ва ҲАМАС Мисрга ўз делегацияларини йўллашган. Қоҳирадаги музокараларга қатарлик ва мисрлик воситачилар ҳам етиб боришган. Музокараларда иштирок этиш учун Мисрга АҚШ Марказий разведка бошқармаси (МРБ) директори Уильям Бёрнс ҳам борган.

Исроил қўшинларининг Ғазо сектори жанубий ҳудудларидан олиб чиқилганининг эртаси куни бўлмиш 8 апрель куни Нетаняҳу ўзига Қоҳирада бўлиб ўтган музокаралар бўйича тафсилотли ҳисобот берилганини айтган.

Биз мақсадимизга эришиш учун мунтазам ишлаяпмиз. Энг аввало, бу гаровдаги барча кишиларимизни озод қилиш ва ҲАМАС устидан тўлиқ ғалаба қозонишга эришишдир”, деган Нетаняҳу Қуддус шаҳрида.

У “мазкур ғалаба Рафаҳ шаҳрига кириб, у ерда бўлган террорчилар батальонларини йўқ қилишни талаб қилади”, дея билдирган. “Бу иш амалга ошириладиган сана ҳам белгиланган” деган Исроил бош вазири мазкур санани очиқлаган эмас.

Вильнюсдаги Россия элчихонасига Молотов коктейли отилди

2022 йилнинг март ойида Вильнюс расмийлари Россия элчихонаси жойлашган номсиз кўчага “Украина қаҳрамонлари кўчаси” дея номлашган эди
2022 йилнинг март ойида Вильнюс расмийлари Россия элчихонаси жойлашган номсиз кўчага “Украина қаҳрамонлари кўчаси” дея номлашган эди

Россиянинг Вильнюсдаги элчихонасига икки марта ичига ёнувчи суюқлик қуйилган шиша отилган. Бу ҳақда Delfi нашри Литва полициясидан олинган маълумотга таянган ҳолда хабар қилди.

Қайд этилишича, ҳужумлар кетма-кетига икки тундан буён амалга оширилмоқда. Ҳужумлар натижасида элчихона деворига шикаст етган. Бу ишни ким қилаётгани ҳозирча номаълум. Полиция ҳодиса юзасидан текширув бошлаган.

Россия қўшинлари Украина ҳудудига кенг кўламда бостириб кирган 2022 йил февралидан кейин турли мамлакатлардаги Россия элчихоналарига бир неча марта ҳужум уюштирилган. Таллиннда Россия дипломатик ваколатхонаси тухумбўрон қилинган, Бухарестда эса бир автомобиль элчихона дарвозасига бориб урилган, кейин эса ёниб кетган.

Россиянинг Кишинёвдаги элчихонаси икки марта ҳужумга дучор бўлган: 2022 йил октябрида бино мушаклардан “ўққа тутилган” ва деворга таҳқирли сўзлар ёзиб кетилган, 2023 йил августида эса бир автомобиль дипломатик ваколатхона дарвозасини уриб кирган.

Туркия тожикистонликлар учун виза тартибини жорий қилди

Иллюстратив сурат
Иллюстратив сурат

Туркия Тожикистон фуқароларига нисбатан виза тартибини жорий қилди. Президент Эрдўғоннинг бунга оид фармони 6 апрель куни ҳукумат нашри бўлган Resmi gazete (“Расмий газета”) орқали ёйинланган. 7 апрель куни эса Тожикистон ТИВ Анқарадан расмий билдиришнома олганини тасдиқлаган.

Хорижий паспортларга эга бўлган тожикистонликларга нисбатан виза тартиби 20 апрелдан амалда бўлади. Виза тартиби нима сабабдан жорий этилганига турк расмийлари изоҳ берган эмас. Тожикистонликлар Туркияга учиб борганларидан кейин виза олишлари мумкинми ёки улар виза учун элчихонага мурожаат қилишлари керакми — бу борада ҳозирча аниқ бир маълумот йўқ.

Ҳозирда тожикистонликлар Туркияда 30 кунгача визасиз юриш ҳуқуқига эгалар. Тожикистон ТИВ Анқаранинг бу қадамига қарши жавоб чоралари қабул қилиниши мумкинлигини билдириб, ўз фуқароларига хорижий сафарларда Туркиядан транзит ўлка ўлароқ фойдаланмасликни тавсия қилган.

Озодликнинг тожик хизмати қайдича, тожикистонликлар учун виза тартиби жорий этилганига оид хабар кўплаб ижтимоий тармоқ фойдаланувчиларини ранжитган. Туркия Тожикистондан бўлган тижоратчилар ва сайёҳлар учун муҳим йўналиш бўлиб ҳисобланади, шунингдек, тожикистонликлар бу мамлакатдан муҳим транзит пункти ўлароқ ҳам фойдаланиб келишади.

Озодлик суҳбатдоши сиёсатшунос Абдумалик Қодиров бошқа шарҳловчилар сингари Туркия ҳукумати қарорини Москва вилоятидаги “Крокус Сити Холл”га 22 март куни амалга оширилган ҳужум билан боғлаган. Россияда мазкур ҳужумда гумонланиб Тожикистоннинг бир неча нафар фуқароси ҳибсга олинган.

“Туркиянинг ҳозирда кўраётган чораси Тожикистон фуқароларини “жамоавий тарзда жазолаш” деб аталади”, деган сиёсатшунос.

Аввалроқ “Крокус”га ҳужумда гумонланганлардан камида икки нафари бир муддат Истанбулда бўлиб, кейин Москвага учиб боргани ҳақида хабар қилинган эди.

Концерт залидаги теракт учун масъулиятни террор ташкилот деб тан олинган “Ислом давлати” ўз зиммасига олган. Шу йил январь ойида эса ИД Истанбулдаги католик черковига ҳужум учун масъулиятни зиммасига олган, ҳужумчилар орасида Тожикистон ва Россия фуқаролари бор эди. Туркия расмийлари аввалроқ ИДга алоқадорлиги тахмин этилган 48 киши қўлга олингани ҳақида маълум қилишган. Уларнинг қайси давлат фуқароси бўлганига аниқлик киритилган эмас.

Тожикистон расмийлари “Крокус Сити Холл”га ҳужумни қоралаб чиқишган, мамлакат ҳудудида ИДга алоқадорликда гумонланган шахслар қўлга олингани ҳақида хабар қилинган. Айни пайтда Тожикистон ТИВ Россия Хавфсизлик кенгаши котиби Николай Патрушевнинг Душанбедаги Украина элчихонаси Россияга қарши жанговар ҳаракатлар олиб бориш учун гўё одам ёллаётганига оид иддаоларини расман рад этган. ТИВ вакили “россиялик мансабдор шахснинг иддаолари ҳеч қандай асосга эга эмас”лигини билдирган.

Россия расмийлари “Крокус”даги терактда Украина изи борлиги иддао қилишган, Киев ва Ғарб вакиллари эса бу иддаони “абсурд” деб аташган.

Исроил ўз қўшинларининг бир қисмини Ғазодан олиб чиқиб кетди

Исроил ҳарбийлари Ғазо сектори чегарасида, 2024 йил 4 апрели
Исроил ҳарбийлари Ғазо сектори чегарасида, 2024 йил 4 апрели

Исроил армияси (ЦАХАЛ) 7 апрель куни Ғазо секторининг жанубий қисмидан қуруқликдаги қўшинларини олиб чиқиб кетишини билдирди. Хусусан, Хон Юнус шаҳри учун тўрт ой давом этган жанглардан кейин Исроилнинг 98-дивизиясини секторни тарк этган. Ғазода айни пайтда фақат биттагина бригада қолмоқда.

Kan радиостанцияси ҳарбийлардан олинган маълумотга таянган ҳолда, қўшинларнинг олиб чиқиб кетилиши АҚШ дохил турли давлатлар томонидан бўлаётган сиёсий босим билан боғлиқ эмаслигини хабар қилди. Haaretz нашри эса армия вакилининг 98-дивизия жанглар давомида ҲАМАС гуруҳининг Хон Юнусдаги отрядларини тор-мор қилгани, шунинг учун унинг бундан буён Ғазода бўлишидан оператив маъно йўқлигига оид сўзларидан иқтибос келтирган.

Олти ой муқаддам — 2023 йил 7 октябрида Фаластиндаги ҲАМАС гуруҳи (АҚШ ва ЕИда террор ташкилоти деб топилган) Ғазо сектори ҳудудидан Исроилнинг чегара ҳудудларига ҳужум қилган эди. Ҳужум чоғида 1200 чоғли одам ўлдирилган, 250 атрофида одам гаровга олинганди.

Бунга жавобан Исроил Ғазо секторини бомбардимон қила бошлаган, кейин эса қуруқликдаги амалиётига ўтган. Исроил амалиётдан мақсад ҲАМАСни тор-мор қилиш, гуруҳни Ғазо устидан назоратдан маҳрум этиш ҳамда гаровдагиларни озод қилиш эканини билдирган.

Жанг бошланганидан буён олти ой ўтиб ҳам ҲАМАС сектор ҳудудининг бир қисмини, хусусан унинг жанубий қисмидаги Рафаҳ шаҳрини назорат қилиб турибди. Бошқа жойлардан кўчишга мажбур бўлган фаластинлик тинч аҳолининг катта қисми ҳам айни пайтда Рафаҳда жон сақламоқда.

Исроил расмийлари Рафаҳда ҲАМАСга қарши амалиётга ҳозирлик кўрилаётганини билдиришган, бироқ АҚШ дохил дунёдаги кўплаб мамлакат, тинч аҳоли хавфсизлигини таъминлаш зарурлигини урғулаб, шу кунда бундай амалиётга қарши чиқишяпти. Исроил ҳарбийлари қўшинлар Хон Юнусдан олиб чиқилганидан кейин фаластинликлар Рафаҳдан бу шаҳарга қайтишлари мумкинлигини айтишяпти.

Фаластин тарафи маълумотларига кўра, жанглар билан кечган олти ой ичида Ғазо секторида 33 мингдан зиёд одам нобуд бўлган. Исроил томони ҲАМАСнинг 12 мингдан кам бўлмаган жангариси ўлдирилганини иддао қилмоқда. Қурбонлар тўғрисидаги маълумотни мустақил манбалар орқали тасдиқлатиш имкони йўқ.

Исроил армияси ярим йил ичида 600 га яқин одам йўқотган, улардан қарийб 260 нафари Ғазо секторида қуруқликдаги амалиёт бошланганидан кейин ҳалок бўлган. Исроил ҳарбийлари гаровдаги 34 кишининг ҳам ўлганини тасдиқлашган. Уларнинг ҳисоб-китобига кўра, айни пайтда 95 киши фаластинликлар томонидан гаровда тутиб турилибди.

Гаровдаги кишиларнинг 100 дан зиёди ноябрь ойидаги сулҳ пайтида озод қилинган. Ўт очишни тўхтатиш ва гаровдагиларни озод қилиш бўйича музокараларнинг сўнгги раундлари ҳозирча натижа бергани йўқ.

"Вагнер"нинг уч минг собиқ ёлланма аскари “Аҳмат”га ўтди

"Вагнер ХҲШ" нинг уч минг собиқ жангариси Чеченистон раҳбари Рамзан Қодировга амалда бўйсунувчи "Аҳмат" махсус бўлинмасига боради. Бу ҳақда Қодиров ўзининг Телеграм-каналида хабар қолдирди. Унинг сўзларига кўра, аллақачон Россия Мудофаа вазирлиги билан бу борада келишилган.

Вагнерчилар у эрда ХҲШ ҳужум отрядининг собиқ қўмондони, Ратибор лақаби билан танилган Александр Кузнецов қўмондонлиги остида алоҳида полк тузадилар. Янги бўлинманинг ҳуқуқий тузилиши қандай бўлиши изоҳланмаган.

Аввалроқ Кузнецов захирадаги подполковник бўлгани хабар қилинган эди. У гуруҳ ташкил этилгандан бошлаб “Вагнер”да хизмат қилган, Судан, Сурия ва Ливиядаги ёлланма операцияларда қатнашган ва унинг қўмондонлиги остидаги отряд Украинада жанг қилган.

Хабар қилинишича, президент Владимир Путин унга ёпиқ фармон билан Россия Қаҳрамони унвонини берган, лекин бу маълумот расман тасдиқланмаган.

2023 йилда "Вагнер" асосчиси Евгений Пригожин ва Рамзан Қодиров ўртасидаги можаро пайтида Кузнецов “Ахмат” ҳақиқий жанговар ҳаракатларда иштирок этмаётганига ишора қилган эди.

Словакияга янги президент сайланди. У Украинага қурол беришга қарши.

Кеча Словакияда президентлик сайловлари бўлиб ўтди ва унда сўл партиядан номзод Питер Пеллегрини ғалаба қозонди.

Пеллегринининг ғалабаси амалдаги россияпараст бош вазир Роберт Фиконинг мамлакат сиёсатидаги таъсирини янада кучайтириши айтилмоқда.

Питер Пеллегрини президентлик фаолиятида ҳукумат кун тартибидаги масалаларга ечим топиш ҳамда «оппортунистик мухолифат куч маркази» дан воз кечишини таъкидлади:

"Мен халқаро мажбуриятларимизни изчил бажарувчи, Словакия Республикаси ва унинг фуқаролари манфаатларини ҳимоя қиладиган президент бўлишга интиламан. Бу мақсадга эришиш учун қўлимдан келган ҳамма ишни қилишга ва словакияликларнинг ҳаётини яхшилаш бўйича барча саъй-ҳаракатларни фаол қўллаб-қувватлашга ваъда бераман”.

Ўтган йилнинг октябрь ойида тўртинчи марта бош вазирликка тайинланган Роберт Фико Словакия ташқи сиёсатини Россия томонга бурди, жиноят қонунчилиги ва оммавий ахборот воситаларини тартибга солиш борасида ислоҳотлар бошлади. Бу эса мамлакатда қонун устуворлигига путур етказиши ҳақида хавотирларни уйғотди.

Сайлов натижаларига кўра, Пеллегрини 53,26 фоиз, ғарбпараст мухолиф номзод Иван Коркок эса 46,73 фоиз овоз тўплаган.

Пеллегрини бошчилигидаги партия ва бош вазир Фико коалицияси Словакиянинг Украинага қурол-яроғ етказиб беришини тўхтатди.

Фико Ғарбнинг можарога аралашувини танқид қилиб, славян халқларини бир-бири билан урушмасликка чақирган.

Зеленский ЕИда фаолияти энг кўп маъқулланган сиёсатчига айланди

Украина президенти Владимир Зеленский (архив сурати)
Украина президенти Владимир Зеленский (архив сурати)

Европа Иттифоқига аъзо турли мамлакатларда сўралганларнинг қарийб ярми Украина президенти Владимир Зеленскийнинг фаолиятини ижобий баҳолаган. Сўров Euronews телеканали ва Франциянинг Ipsos ижтимоий фикрни ўрганиш маркази томонидан ўтказилган.

Сўров натижаларига кўра, сўралган 26 минг респондентнинг 47 фоизи Зеленскийни шахс ўлароқ ижобий баҳолашган. Ижобий баҳо кўлами бўйича Украина президенти ЕИ мамлакатлари лидерлари — Олаф Шольц, Эммануэль Макрон ва Дональд Тускни ортда қолдирган.

Қайд этилишича, сўров пайтида Зеленский шахси ҳақида уни салбий баҳолаганлар ҳам кам бўлмаган. Зеленский кўпроқ ижобий баҳони Скандинавия ўлкаларида олган, у ерларда сўралганларнинг 70-80 фоизи унинг фаолиятини ижобий баҳолаган. Ижтимоий сўров натижаларига кўра, Украина президенти энг ёмон муносабат Греция, Венгрия ва Словакияда кузатилган - бу мамлакатларда сўралганларнинг бор-йўғи 15 фоизидан 25 фоизигачаси Зеленский ҳақида ижобий фикр билдирган.

Франция президенти Эммануэль Макрон энг кўп ижобий баҳо олган лидерлар орасида Зеленскийдан кейин иккинчи ўринни эгаллаган — унинг фаолиятини ЕИдаги респондентларнинг 41 фоизи ижобий баҳолаган. 38 фоиз ижобий баҳо олган Олаф Шольц эса мазкур рўйхатда учинчи ўринга қўйилган. Қизиқ жиҳати шуки, энг кам ижобий баҳони Шольц ва Макрон ўз мамлакатларида олишган.

Ижтимоий сўровга мувофиқ, ЕИда фаолияти энг кам маъқулланган сиёсатчилар Венгрия ва Россия етакчилари — Виктор Орбан ва Владимир Путин бўлган. Орбан фаолиятини сўралган европаликларнинг 15 фоизи, Путин фаолиятини эса респондентларнинг 10 фоизи ижобий баҳолаган, холос. Путинга кўпроқ ижобий баҳо берилган мамлакатлар қаторида Греция, Словакия ва Болгарияни санаш мумкин — бу мамлакатларда сўралганларнинг 22 фоизидан 37 фоизигачаси Россия президенти фаолиятига ижобий баҳо берган. Шимолий Европа мамлакатларида эса Путин фаолияти ҳақида бармоқ билан санарли даражада оз респондент ижобий фикр билдирган.

Алексей Навальнийга Дрезден тинчлик мукофоти берилди

Россиялик мухолифатчи Алексей Навальний (архив сурати)
Россиялик мухолифатчи Алексей Навальний (архив сурати)

Жорий йилнинг февраль ойида Ямал-Ненец автоном округидаги колонияда вафот этган россиялик мухолифатчи Алексей Навальний Дрезден тинчлик мукофотига лойиқ топилди. Бу мукофот тинчлик ва халқаро ҳамжиҳатлик ишига улкан ҳисса қўшган шахсларга берилади.

Мукофотни топшириш маросими 12 май куни Германиянинг Дрезден шаҳрида бўлиб ўтади. Мукофотни сиёсатчининг беваси Юлия Навальная қабул қилиб олади.

Дрезден тинчлик мукофоти 2010 йилда таъсис этилган. Мазкур мукофотга аввал сазовор бўлганлар орасида собиқ СССРдан икки киши бор. Улардан бири собиқ СССР президенти Михаил Горбачёв (2010 йил), иккинчиси эса 1983 йили СССР ва АҚШ ўртасидаги муҳтамил ядровий урушнинг олдини олишга муваффақ бўлган Станислав Петровдир (2015 йил).

Алексей Навальний 2024 йилнинг 16 февралида Харп посёлкасидаги “Қутб бўриси” (“Полярний волк”) колониясида жон таслим қилган. Расмий маълумотга мувофиқ, сиёсатчи табиий сабабларга кўра вафот этган. Навальнийнинг сафдошлари фикрича эса, у ўлдирилган.

Давомини ўқинг

XS
SM
MD
LG