Оммавий ахборот воситаларининг хабар қилишича, жаҳон бўйлаб кимёвий қуролларни назорат қилувчи инспекторлар Суриянинг Дума шаҳрида қурбон бўлганлар жасадини эксгумация қилиш – қабридан кавлаб олиб, тиббий экспертиза этишдай кўз кўриб, қулоқ эшитмаган ишга қўл урмоқчи. Шу тариқа улар апрель ойида кимёвий қурол билан ҳужум уюштирилгани тўғрисидаги иддаоларга аниқлик киритишни режалаштирмоқда.
Кимёвий қуролларни тақиқлаш бўйича ташкилот раҳбари Аҳмет Узумчунинг 3 май куни Financial Times газетасига билдиришича, ташкилотнинг жиноят изларини топиш билан шуғулланаётган миссияси 100 дан ошиқ “атроф-муҳит намунаси”ни олди. Унинг мутахассислари Дамашқ шимоли-шарқидаги кимёвий бомба ташлангани гумон қилинаётган жойга 21 апрель куни етиб борган эди.
Франс-Пресс ахборот агентлиги Financial Times газетасининг хабари тасдиқланганини маълум қилди.
Гуруҳнинг Думага сафари 7 апрель тонгида заҳарланган одамлар тўлғонаётгани акс этган видеоматериал ОАВда тарқаб кетгандан сўнг БМТ Хавфсизлик Кенгаши ушбу миссияни ишга туширди. Айни фожиадан сўнг Қўшма Штатлар, Британия ва Франция 13 апрель куни Суриянинг кимёвий қурол ишлаб чиқилаётгани гумон қилинган иншоотларига ҳаво зарбалари берди.
Шифокор ва қутқарувчиларнинг шаҳодат беришича, хлорин гази ва асабни фалажловчи зарин гази аралашмаси қўллангани гумон қилинаётган ҳужум чоғида 40 дан ошиқ киши ҳалок бўлди. Узумчу ўзи Сурияга юборган гуруҳ ўша даъволарни тасдиқлаш учун эксгумация қилинадиган жасадлардан “биотиббий намуналар” олмоқчи эканини айтди.
− Бу – жуда қалтис жараён. Шу сабабли улар ўта эҳтиёткорлик билан иш тутмоқда. Гарчи эксперт – синчиларимиз ўтмишда жасадни ёриб кўриш амалиётларида қатнашган бўлса-да, бу сафар илк марта дафн этилган жасадларни эксгумация қилишимиз керак бўлади, − деди у Financial Times газетасига.
Узумчи миссия Дума бўйича ҳисоботини эълон қилиши учун бир ой лозим бўлишини билдирди.
Миссиянинг иши Думага етиб бориш мушкуллиги сабабли бир неча марта кечиктирилди, чунки шаҳар ҳужумдан сўнг Сурия ҳукумати ва унинг иттифоқчиси Россия назоратига ўтди. Бироқ миссия синчилари кимёвий қурол изларини ҳали ҳам – агар улар чиндан ҳам бўлса – атроф-муҳитдан ва қурбонларнинг жасадидан топиш мумкинлигини айтмоқда.
Дамашқ билан Москва Суриянинг “Оқ дубулғалар” қутқарувчилар гуруҳини видеода акс этган воқеани Қўшма Штатлар ва иттифоқчилари топшириғи билан атай уюштирганликда айбламоқда.