Дональд Трамп Жо Байден инаугурациясидан бир кун олдин Ўзбекистонда хизмат ўтаган америкалик ҳарбийлар учун қўшимча имтиёзлар жорий этилишини таклиф қилувчи фармонни имзолади. Фармон матни Оқ уй сайтида чоп этилган.
Ҳужжатга мувофиқ, “Қарши-Хонобод” базасида 2001 йил 1 октябридан 2005 йил 31 декабригача хизмат ўтаган ҳарбийларни фаол жанговар ҳаракатлар фахрийлари ўлароқ тан олиш масаласини кўриб чиқиш режаланмоқда.
Фармонда АҚШ ҳарбийлари соғлиғига таъсир этиши мумкин бўлган омиллар юзасидан пухта эпидемиологик тадқиқот ўтказилиши кўзда тутилган.
Қайд этилишича, мазкур ҳужжат эълон қилинган кундан бошлаб 365 кун ичида мудофаа вазири Ўзбекистондаги “Қарши-Хонобод” ҳаво базасида 2001 йил 1 октябридан 2005 йил 31 декабригача бўлган Қуролли кучлар ҳарбийларига токсик таъсир кўрсатилганига оид текширув ўтказиши лозим.
Ўтган йил июлида конгрессменлар Стивен Линч ва Марк Грин Пентагоннинг махфий ҳужжатларини эълон қилишганди. Мазкур ҳужжатларга кўра, АҚШ ҳарбийлари 2001 йилдан 2005 йилгача Қарши шаҳри яқинидаги Хонобод аэродромида хизмат ўтаган пайтда заҳарли моддалар таъсири остида қолган бўлишлари мумкин.
Ўшанда конгрессменлар Қарши яқинида хизмат қилган ҳарбийларни зарур муолажа билан таъминлаш учун мазкур ҳужжатларни махфийликдан чиқаришни талаб қилишганди.
Ҳужжатларда 2001 йили база тупроғи авиация ёғилғи билан тўйингани, унинг буғланиши нафас олган пайтда киши сиҳати учун ёмон оқибатлар келтириб чиқариши мумкинлиги айтилган.
Бундан ташқари, Пентагон маълумотларига кўра, АҚШ ҳарбийлари Ўзбекистондаги базада юрган пайтларида радиация таъсири остида қолган бўлишлари мумкин.
АҚШ Ҳарбий-ҳаво кучлари вакили ўтган йил февралида конгрессменлар олдида кўрсатма бераркан, ҳарбийлар хавф-хатар ҳақида огоҳлантирилмаганини билдирганди.