Аксилҳукумат намойишлари қабатида Ҳонконгда “террорчилик кучайгани” кузатилмоқда. Бу ҳақда 25 май куни Пекиннинг Ҳонконгдаги бир неча юқори лавозимли амалдори баёнот берди.
Полиция маълумотларига кўра, норозилик намойишлари бошланган ўтган йил июнидан бери фаоллар камида 14 маротаба портловчи модда қўллаганлар. Норозилардан айримларининг ёнидан ўқотар қурол ва ўқ-дори топилиб, мусодара қилинган.
Куни кеча Ҳонконгда минглаб одам Хитойнинг мухторият миллий хавфсизлигига оид янги қонунини қабул қилиш режасига қарши намойишларда иштирок этди. Ҳужжат Хитойга Ҳонконгда миллий қонунларни қўллаш ва у ерда махсус хизматлар ваколатхоналарини очиш ҳуқуқини беради. Пекин иддаосича, қонун шаҳарда айирмачиликни тийиб туриш имконини беради. Хитой расмийлари COVID-19 эпидемиясига қарши курашни ҳам миллий хавфсизлик жабҳасига киритганлар. Ўз навбатида, норозилар ҳужжат “битта мамлакат, иккита система” тамойилига зид келишини айтмоқдалар.
Ҳонконгда якшанба куни бўлиб ўтган намойиш коронавирус эпидемияси бошланганидан бери ўтказилган оммавий норозилик тадбирларининг биринчиси эди. Эпидемия туфайли кескин карантин чоралари жорий қилинган Ҳонконгда ҳалигача бир жойда 8 нафардан кўп одам йиғилиши тақиқланган. Бироқ бу тақиқ одамларнинг норозилик акциясига чиқишига монеъ бўлолмади. Айрим жойларда полиция намойишчиларга қарши кўздан ёш сиздирувчи газ қўллади, 200 чоғли одамни тутиб кетди.
Ҳонконг миллий хавфсизлик тўғрисида ўз қонунини зудлик билан қабул қилиши лозимлиги ҳақида Хитой расмийлари апрель ойида билдирганлар. ХХР томонидан дастакланган минтақа маъмурияти ҳужжатнинг тезлик билан қабул қилинишини ёқламоқда.
Қўшма Штатлар Ҳонконгга янги қонунни тиқиштираётгани учун Хитойни қоралаб чиқди. Вашингтон Пекинга санкциялар билан таҳдид қилди. ХХР эса АҚШни унинг ички ишларига аралашаётганликда айблади.
“Битта мамлакат, иккита система” ғояси ўтган асрнинг 80-йиллари бошида Хитой лидери Дэн Сяопин томонидан таклиф этилган. Мазкур ғояга мувофиқ, Ҳонконг, Макао ва Тайван каби мухториятлар ўз иқтисодий ва сиёсий системасига эга бўлиши мумкин, айни пайтда Хитой билан бир мамлакат бўлиб қолаверади.
Ўтган йил ёзида Ҳонконгнинг пекинпараст раҳбарияти жиноятда гумонланганларни қитъа Хитойига экстрадиция қилиш тўғрисида қонун қабул қилиш қарорини олганди. Бу оммавий норозилик намойишларига сабаб бўлган. Норозилик чиқишлари чоғида полиция билан тўқнашувлар кузатилган. Оммавий намойишлардан сўнг расмийлар қонун лойиҳасидан воз кечганлар, бироқ норозилар кўчаларга чиқиб, Хитойдан янада мустақил бўлиш ва қўлга олинган фаолларнинг барчасини озод этишни талаб қилишда давом этганлар. Бироқ эпидемия бошланганидан бери оммавий норозилик тадбирлари ўтказилган эмас.