"Ўзбекистонда ҳукумат таълим тизимидан замонавий қуллик манбаси сифатида фойдаланишни бас қилиши керак".
1 октябрь - Ўқитувчилар куни арафасида қатор халқаро ноҳукумат ташкилотлари ва ҳуқуқ фаоллари Тошкент ҳукуматига шундай талаб қўйилган оммавий петицияни топшириш учун бир неча давлат пойтахтида махсус тадбир ўтказдилар.
Петиция ташаббусчиларидан бири Cotton Campaign гуруҳи фаоли Мэттю Фишер Далига кўра, 300 мингдан ортиқ одам имзолаган ушбу петиция 30 сентябрь куни Халқ таълими вазирлиги ҳамда Ўзбекистоннинг Вашингтон, Берлин, Лондон ва Париж шаҳарларидаги элчихоналарига топширилди.
Ҳуқуқ фаоллари ўзбек ўқитувчиларининг пахтадан қайтарилишини талаб қилмоқда
Хусусан¸ Озодлик мухбири сешанба куни Берлиндаги Ўзбекистон элчихонаси олдида бўлиб ўтган флэш моб тадбирини бевосита ëритди.
Бу тадбир қатнашчилари ўзбекча чопон кийиб¸ ўзбек ва немис тилларида ëзилган шиорлар кўтариб элчихона биноси олдида туришди.
Ҳуқуқ фаоллари Халқ таълими вазирлигига петицияни топширди
Берлин тадбири қатнашчилари қуйидаги шиорларни кўтариб олишди:
Мен Ўзбекистон фуқаролари учун жиддий хавотиримни билдириб, Сизни пахта секторида мажбурий меҳнатдан фойдаланишга дарҳол чек қўйишга чақираман.
Сизнинг ҳукуматингиз давлат сиёсати доирасида ўз фуқароларини пахта ишлаб чиқаришга мунтазам мажбурлайдиган дунёдаги ягона ҳукуматдир. Бу сиёсат Ўзбекистон халқини бора-бора тараққиётдан ортда қолишга мустаҳиқ қилади. Чунки ёш авлод тўлақонли таълим ва тиббий хизматлардан мосуво бўлади, аҳолининг учдан бир қисми, энг салоҳиятли ва ғайратлилари эса муносиб иш излаб юртдан чиқиб кетади.
Ўзбекистонда давлат томонидан ташкил этилаётган замонавий қуллик амалиётига чек қўйиш вақти етди. Биз Сизни зудлик билан қуйидаги ишларни амалга оширишга чақирамиз:
1 .Ҳукумат номидан иш кўрадиган мансабдор шахслар ва фуқароларга ҳеч кимни пахта теришга мажбурламаслик ҳақида топшириқ берилсин;
2. Пахта хом-ашёси учун уни ишлаб чиқариш харажатларидан юқори нарх белгилаш орқали фермерларга ишчилар ёллаш имконияти берилсин ва кўнгилли ишчи кучини жалб этиш учун пахта секторидаги ишларга етарли даражада юқори минимал ҳақ белгилансин;
3.Барча инсон ҳуқуқлари ташкилотлари, фаоллар ва журналистларга тазйиқлар таҳдидисиз пахта секторида юз бераётган воқеа-ҳодисаларни текшириш ва хабар беришга рухсат этилсин;
4. Халқаро меҳнат ташкилотига Иш берувчилар халқаро ташкилоти, Касаба уюшмалари халқаро конфедерацияси ва Озиқ-овқат соҳаси ишчилари халқаро иттифоқи иштирокида ХМТнинг мажбурий меҳнатга чек қўйиш ҳақидаги 105-конвенциясининг қўлланишини ўрганишга ҳеч қандай тўсиқларсиз рухсат берилсин;
5.Пахта сектори, жумладан, мамлакат парламенти (Олий Мажлис)га пахта секторидаги давлат харажатлари ва даромадлари ҳақида ахборот тақдим этиш, шунингдек, пахта режасини бажармайдиган фермерларга жазо сифатида уларнинг қишлоқ хўжалиги ерларини қайта тақсимлаш амалиётига чек қўйиш, мавжуд квоталарни рағбатлантириш билан алмаштириш ҳамда қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари бозорлари ва сотиш бозорларини монополиядан чиқариш йўли билан ислоҳ қилинсин".
(Петиция матни тугади)
Ўқувчи пахтадан "озод қилинди"¸ бу "ислоҳот" юки ўқитувчи елкасига қўйилмоқда
Ўзбекистонда бу йил мактаб ўқувчилари пахта теримига жалб этилгани йўқ. Мактаб ўқувчиларининг пахтага чиқарилмаётгани мажбурий меҳнатга қарши курашаётган ташкилотлар олиб борган халқаро кампания самараси сифатида кўрилмоқда. Лекин ўқувчилар ўрнига Ўзбекистонда ўқитувчилар пахтага чиқарилмоқда.
- Ўзбекистонда 1 октябрь - ўқитувчилар куни. Ҳар йил бўлгани каби бу йил ҳам минглаб муаллим ўз касбий байрамини далада ўтказади. Мактаб синфхоналари бўшаб қолади. Пахта бизнесидан наф кўраётган Ўзбекистон ҳукумати мажбурий меҳнатга чек қўйиб, ўқитувчиларни синфхоналарга қайтариши керак, дейди Мэттю Фишер Дали.
Ўзбек ўқитувчиларини мактабга қайтариш талаб қилинган петицияни Ўзбекистон халқ таълими вазирлигига 30 сентябрь куни Ўзбекистон ҳуқуқ ҳимоячилари альянси вакиллари топширди:
- Биз петицияни элтиб бердик. Дастлаб Халқ таълими вазирлиги "байрам куни" деб, "канцелярия йўқ" каби турли баҳоналар қилиб, петицияни олишни истамади. Бироқ охир-оқибат барибир қабул қилди, биз жуда хурсандмиз. Бу петиция ўқитувчилар ҳуқуқини ҳимоялашда муҳим бир ҳужжат бўлишига умид қиламиз, деди Ўзбекистон ҳуқуқ ҳимоячилари альянси раҳбари Елена Урлаева.
Бу орада ўзбекистонлик ўқитувчилар далада пахта терими билан овора. Хоразмнинг Гурлан туманида яшовчи мактаб ўқитувчиси Ҳамид Салаевнинг Озодликка айтишича, тумандаги барча мактаб ўқитувчиларига пахтага чиқиш айтилган.
- Бу йил ўқувчилар пахтага чиқарилмаслиги қаттиқ топширилган. Уларни ўрнига ўқитувчилар чиқяпти.
Озодлик: Ўқитувчилар пахтага чиқарилаётган бўлса, болаларни ким ўқитяпти мактабда?
- Мактабда учта синфга, тўртта синфга битта ўқитувчини қолдиришаяпти. Адабиёт ўқитувчиси тарихдан ҳам, математикадан ҳам дарс бермоқда. Қолганлар пахтада, дейди Ҳамид Салаев.
Шунингдек, кўпгина вилоятларда коллеж талабалари ҳам далага ҳайдалган. Университет талабалари эса 15 сентябрдан 40 кунлик мажбурий пахта теримига жўнатилди.
