Линклар

Шошилинч хабар
29 май 2023, Тошкент вақти: 20:14

Халқаро хабарлар

Москва блогер Илья Варламов ва ҳуқуқ фаоли Павел Чиковни “хориж агенти” деб эълон қилди

Илья Варламов ўзбекистонликлар орасида ҳам танилган саёҳатчи блогердир.

Россия Адлия вазирлиги блогер Илья Варламов ва “Агора” халқаро инсон ҳуқуқлари гуруҳи раҳбари Павел Чиковни “хориж агентлари” рўйхатига киритди.

Бундан ташқари мазкур рўйхатдан “Парни Плюс/Парни+” гей сайти, “Воля” партияси раиси Светлана Лада-Русь (Пеунова), “Дождь” телеканалининг собиқ журналисти Богдан Бакалейко, сиёсатшунос Руслан Айсин ҳам жой олди.

Адлия вазирлиги Варламов ва Чиковни “давлат ҳокимияти органлари қабул қилаётган қарорлар ва олиб бораётган сиёсат тўғрисида нотўғри ахборот тарқатганлик”да айбламоқда.

Вазирликнинг иддаосича, блогер Варламов “хорижий манбалардан молиявий кўмак” олиб турган, Чиков эса “хориж агентлари томонидан яратилган материалларни тарқатган”. Рўйхатга киритилган бошқа шахсларга ҳам мана шу каби айбловлар қўйилмоқда.

2012 йилда “Хориж агентлари тўғрисида”ги қонун қабул қилиниши ортидан 2017 йилда “хориж агентлари рўйхати” ҳам шакллантирилди. Бу рўйхатга шу кунгача юзлаб шахслар ва нодавлат ташкилотлари киритилган.

Кун янгиликлари

“Популярная политика” канали бошловчиси Туркияга киритилмади

Истанбул аэропорти

Youtube платформасидаги “Популярная политика” канали бошловчиси Ирина Аллеман Туркияга киритилмади. Турк расмийлари “миллий хавфсизлик учун таҳдид” баҳонаси билан унинг мамлакатга киришини 5 йилга тақиқлаб қўйишган. Бу ҳақда Аллеманнинг ўзи телеграм канали орқали маълум қилди.

Ўтган жума Россия Адлия вазирлиги Аллеманни “хорижий агентлар” реестрига киритишган эди.

Бошловчи Истанбулга 28 май куни учиб борган. Якшанба куни Туркияда президент сайловининг иккинчи босқичи ўтказилган. Аввалроқ Аллеман сайловнинг биринчи босқичи ҳақида репортаж тайёрлаган эди.

Унинг айтишича, паспорт назоратидан ўтиш чоғида бошловчига қўшимча текширувдан ўтиши лозимлиги билдирилган, кейин эса миллий хавфсизликка таҳдид туғдиргани учун унинг Туркияга кириши тақиқлангани ва келган мамлакатига депортация қилиниши айтилган. Бу таҳдид нимадан иборат экани юзасидан Аллеманга изоҳ берилган эмас. У учиб келган мамлакати – Словенияга қайтариб юборилган.

Аллеманнинг айтишича, кириш тақиқига оид ҳужжатларда 25 май санаси қайд этилган. У Туркияга киритилмаганини президент сайловининг биринчи босқичи тўғрисидаги репортажи ёки Россияда “хорижий агентлар” реестрига киритилгани билан алоқадор бўлиши мумкинлигини тахмин қилмоқда. Мазкур репортажда у суҳбатлашган кишилардан кўпи турк мухолифатини дастаклаган эди.

Туркия расмийлари Аллеманнинг мамлакатга киритилмагани юзасидан ҳозиргача бирор изоҳ берганлари йўқ.

Аввалроқ Грузия расмийлари бир неча бор россиялик мухолифатчилар, фаоллар ва журналистларни мамлакатга киритмагани қайд этилган эди. Бироқ Туркияда бу каби ҳолатлар шу пайтгача кузатилган эмас.

Туркиядаги президент сайловининг иккинчи босқичида, расмий маълумотларга кўра, амалдаги президент Эрдўғон ғалаба қозонган.

“Популярная политика” мухолифатчи Алексей Навальний сафдошлари томонидан очилган канал бўлиб, ундаги аксарият материаллар Украинадаги уруш ҳамда Россиядаги норозилик чиқишлари каби мавзуларни қамраган.

Германия суди: Алишер Усмоновнинг яхтаси ва виллаларида ўтказилган тинтувлар қонунга зид

Алишер Усмонов.

Франкфурт-Майн суди шаҳар бош прокуратурасининг россиялик олигарх Алишер Усмоновга тегишли яхтада ва виллада тинтув ўтказиш тўғрисидаги қарорини қонунга зид деб топди. Мазкур хулоса Алишер Усмоновга нисбатан пул ювиш айблови билан ўтказилаётган суд доирасида чиқарилди.

Айни пайтда бош прокуратуранинг Усмоновга нисбатан чиқарган бошқа қарорлари ўз кучида қолди. Усмонов солиқларни тўлашдан бўйин товлаганликда ва санкцияларни четлаб ўтишда ҳам гумонланмоқда. Бу ҳақда Der Spiegel нашри хабар берди.

Ўтган йилнинг сентябрида Федерал жиноят ишлари бошқармаси ва солиқ хизмати Усмоновнинг Тегернзее кўли атрофидаги вилласи, Франкфурт-Майндаги квартираси ва Бремен портидаги “Дилбар” яхтасида тинтувлар ўтказган эди. Тинтувлар пайтида ҳужжатлар ва қимматбаҳо санъат асарлари мусодара қилинган.

Тергов давомида полиция Усмоновга нисбатан турли банклардан пул ювиш гумони қайд этилган 90 та билдирув олган. Терговчилар Усмоновнинг банк ҳисобларида шубҳали транзакциялар бўлганини аниқлаган.

Бироқ суд тинтувлар қонунга зид бўлган деган хулосага келди. Судьяларнинг билдиришича, терговчилар Усмонов нега пул ювишда гумонланаётганини етарли даражада асослаб бера олмаган.

Адвокатлар суднинг бу қарори Усмоновда ҳуқуқий давлатга бўлган ишончни янада мустаҳкамлаганини айтмоқдалар.

Айни пайтда Усмоновга нисбатан санкция режимини бузишга оид гумонлар асосида суд жараёни давом этмоқда. Яқинда Мюнхендаги иккинчи суд инстанцияси Усмонов адвокатларининг тинтувлар ўтказиш тўғрисидаги қарорни бекор қилиш тўғрисидаги апелляция аризасини қаноатлантирмади. Шунинг учун мусодара қилинган ҳужжатлар ва санъат асарлари 69 ёшли Усмоновга қайтарилмайди.

Байден ва республикачилар дефолтга йўл қўймаслик бўйича муросага эришди

Вакиллар палатаси раиси республикачи Кевин Маккарти ва президент Жо Байден музокаралар пайтида.

Оқ Уй ва Конгрессдаги республикачилар вакиллари давлат қарзи миқдорини кўпайтириш ва бюджет масаласида принципиал келишувга эришди. Бу ҳақда Вакиллар палатаси раиси республикачи Кевин Маккарти ва президент Жо Байден алоҳида-алоҳида баёнот берди.

Конгресс шу ҳафта ичида эришилган келишувни қонунлаштиришга улгуриши лозим. Агар мазкур келишувга эришилмаганида АҚШни дефолт кутаётган эди. Мутахассислар фикрича, бу ҳолатда жаҳон иқтисодиёти катта салбий таъсирга дучор бўлар эди. Аввалроқ Федерал захира тизими раҳбарияти федерал ғазначиликдаги пул 5 июнда тугаши мумкинлигини билдирганди.

Вакиллар палатасида ҳукмронлик қилаётган республикачилар давлат қарзи миқдорини кўпайтиришга рози бўлиш эвазига бюджет чиқимларини кескин камайтиришни талаб этмоқда. Агентликларнинг ўз манбаларига таяниб хабар беришларича, томонлар мудофаага тааллуқли бўлмаган бюджет ҳаражатларини 2024 йилда жорий йил даражасида сақлаб қолиш ва 2025 йилда уни 1 фоизга ошириш юзасидан муросага эришган.

Конгрессда республикачиларнинг бир қисми келишувга қарши овоз бериши, аммо уни демократлардан айримлари маъқуллаши тахмин қилинмоқда. Шундай қилиб ҳужжат Вакиллар палатасида ҳар иккала партиядан кўпчилик овоз олган ҳолда тасдиқланиши кутилмоқда. Ҳужжатга овоз бериш жараёни 31 майда ўтказилади.

Хитой ўзининг биринчи йўловчи ташувчи самолётини учирди

C919 самолёти 164 йўловчига мўлжалланган.

Хитой ўзи ишлаб чиққан биринчи йўловчи ташувчи самолётни учирди. 28 май куни China Eastern Airlines ширкатига тегишли С919 русумидаги самолёт Шанхай – Пекин йўналиши бўйлаб парвоз қилди.

Самолёт Хитойнинг СОМАС ширкати томонидан ишлаб чиқилган. China Eastern Airlines бу самолётнинг илк нусхасини 2022 йилнинг декабрида сотиб олган эди. Синов учишларидан сўнг у фойдаланишга топширилди.

Икки моторга эга бўлган С919 эконом ва бизнес классларга 164 нафар йўловчини сиғдира олади. Ўртача масофага учадиган бу самолёт 5500 километргача бўлган парвозларга мўлжалланган. 2022 йил якунига кўра, СОМАС 32 та авиаширкатдан 1035 та С919 учун буюртма олган.

СОМАС С919 самолёти Boeing ва Airbus билан рақобатлаша олишини билдирмоқда. Ширкат йилига 150 та самолёт ишлаб чиқаради.

С919 нинг асосий эҳтиёт қисмлари Хитойда ишлаб чиқарилган. Бироқ шунга қарамай, бу самолёт ғарб технологияларига, жумладан, ғарбда ишлаб чиқарилган двигателлар ва авионикларга қарамдир. Самолётнинг Leap-1C двигателини АҚШнинг General Electric корпорацияси Франциянинг Safran саноат груҳи билан ҳамкорликда ишлаб чиқаради.

Канада хоккей бўйича жаҳон чемпиони бўлди

Канада терма жамоаси 28-марта жаҳон чемпионига айланди.

Канада терма жамоаси хоккей бўйича жаҳон чемпионатида Германияни 5:2 ҳисобида мағлуб этди ва чемпионликни қўлга киритди. Бу билан Канада тарихда 28-марта жаҳон чемпионига айланди. Чемпионат финали Финляндиянинг Тампере шаҳрида ўтди.

Латвия жамоаси эса тарихда илк маротаба бронза медалга сазовор бўлди. У АҚШ жамоасини 4:3 ҳисобида енгди.

Хоккей бўйича жаҳон чемпионати жорий йилда Россиянинг Санкт-Петербург шаҳрида бўлиб ўтиши лозим эди. Бироқ Россиянинг Украинага босқини ортидан чемпионат Рига ва Тамперега кўчирилди.

Россия ва Беларусь жамоалари жаҳон чемпионатида иштирок этиш ҳуқуқидан маҳрум этилди.

Украина Эронга 50 йиллик санкция жорий этмоқчи

Украина президенти Владимир Зеленский.

Украина президенти Владимир Зеленский Олий радага Эронга 50 йиллик санкция жорий этиш тўғрисидаги қарор лойиҳасини тақдим этди. Бу ҳақда Украина Миллий хавфсизлик кенгаши маълум қилди.

Ҳужжатга асосан Эрон билан савдо амалиётлари тўлиқ тўхтатилади, захиралар транзити тақиқланади ва Украина ҳудудидаги Эрон резидентлари капитали блокланади.

Аввалроқ иқтисодиёт вазири Юлия Свириденко Эронга нисбатан санкция жорий этилишига Теҳроннинг Москвага кўрсатаётган ҳарбий ёрдами туртки бўлганини айтган эди.

Киев Эронни Россияга Украина инфтраструктурасини вайрон қилишга кўмаклашаётган қуролларни, жумладан, «Шаҳед» дронларини етказиб бераётганликда айбламоқда. Эрон эса оз сонли дронларни Россияга Украина уруши бошланмасидан аввал сотганини билдирган.

Бир неча кун олдин Зеленский Эронни Россияни қўллаб-қувватлашни тўхтатишга чақирган эди. Бунга жавобан Эрон Ташқи ишлар вазирлиги Зеленскийнинг баёнотини «Ғарбдан молиявий ва ҳарбий кўмак олиш йўналишидаги пропаганда» сифатида баҳолади.

WSJ: Ар-Риёд ва Москва нефть масаласида тортишмоқда

Саудия ва Россия вакиллари ОПЕК йиғилишида.

"Саудия Арабистони Россия нефть қазиб олиш юзасидан мажбуриятини бажармаётганидан норози", деб ёзди The Wall Street Journal. Нашр манбаларининг билдиришича, Ар-Риёд Москвадан ОПЕК+ доирасида олган мажбуриятларига асосан нефть қазиб олишни озайтиришни талаб қилмоқда.

Саудиянинг олий даражадаги ҳукумат амалдорлари россиялик ҳамкасбларига нефть қазиб олишни озайтириш талаби билан мурожаат қилган. Ар-Риёд фикрича, Россия бу борадаги мажбуриятини бажармагани ортидан нефтнинг жаҳон нархи тушиб кетмоқда.

Бугунги кунда Brent маркасидаги нефт баҳоси апрелга нисбатан 10 фоизга арзонлади. Апрелда ОПЕК+ давлатлари нефть қазиб олишни қисқартириш мажбуриятини олганди. Россия келишувга асосан нефть қазиб олишни суткасига 500 минг баррелга камайтириши лозим эди.

Wall Street Journal Суадия Арабистони нефтнинг бир баррели нархини бюджетда 81 доллар миқдорида белгилаганини, аммо бугунги кунда у бир неча долларга арзонлаганини таъкидлаган.

Россия бош вазири ўринбосари Александр Новак Россия “ихтиёрий равишда нефть қазиб олишни қисқартириш бўйича барча мажбуриятларини бажараётгани” тўғрисида баёнот берди.

Ғарб давлатлари ўтган йили Россия нефти экспортига чеклов киритган ва унинг максимал нархини белгилаб қўйганди. Москва ўз нефтини санкцияга қўшилмаган давлатларга сотишда давом этмоқда.

Косово шимолида полиция билан маҳаллий серблар тўқнашди

Лепосавич шаҳри кўчасида кетаётган полициянинг махсус машинаси

Қисман тан олинган Косово Республикаси шимолида 26 май куни яқинда сайланган мулозимларни муниципал биноларга ўтказмасликка уринаётган маҳаллий серблар билан полиция ўртасида тўқнашув бўлиб ўтмоқда.

Associated Press агентлигининг маҳаллий нашрлар маълумотига таянган ҳолда хабар қилишича, тартибсизликлар чоғида бир неча автомобиль ёқиб юборилган. Полиция кўздан ёш сиздирувчи газ қўллаган.

Тўқнашувлар юзасидан муносабат билдирган Сербия президенти Александр Вучич давлатга қарашли РТС телеканали орқали берган баёнотида ўз фармони билан армияни “юксак ҳозирлик ҳолати”га келтирганини қайд этган. Вучич зудлик билан серб қўшинларини Косово чегарасига ташлаш ҳақида буйруқ берганини ҳам маълум қилган.

Associated Press агентлигининг ёзишича, полиция “сайланган мэрларга ишлаш ҳуқуқидан фойдалана олишда кўмаклашиш” мақсадида Лепосавич, Звечан ва Зубин-Поток жамоатларида рўй берган ҳодисалар бўйича чора кўришга тўғри келганини тасдиқлаган.

Косово расмийлари эскалация учун масъулиятни Сербиядаги тузилмаларга юклаган. Бу ҳақда Озодликнинг Болқон хизмати Косово президенти маъмуриятидан олинган маълумотга таяниб, хабар қилди.

Косово шимолида маҳаллий сайловлар мэрлар косоволик сербларнинг энг йирик партияси – “Серб рўйхати”дан кетгани ортидан 23 апрель куни ўтказилган. Мазкур партия Приштинанинг Сербия рақамига эга бўлган автомобилларни қайта рўйхатдан ўтказишга оид қарорига қарши чиққан эди.

Сайловлар бу тумандаги серб миллатига мансуб аҳолининг кўпчилиги томонидан бойкот қилинган. Сайловда давомат сайловчилар умумий сонининг 3,47 фоизини ташкил қилган.

Косово Республикаси 2008 йили бир томонлама Сербиядан мустақиллик эълон қилган эди. Уни Европа Иттифоқининг аксарият мамлакатлари ва АҚШ ҳамда БМТга аъзо бўлган мамлакатларнинг кўпчилиги тан олган, бироқ Россия, Украина, Хитой, Ҳиндистон ва ЕИга кирган бир неча мамлакат ҳалигача Косово мустақиллигини тан олишдан бош тортиб келмоқда. Белград ва Приштина 2013 йилдан буён ЕИ воситачилигида ўзаро муносабатларни изга солишга уриниб келишади.

Сербия билан Косово ўртасидаги можаро ўтган йилнинг июль ойида таранглашган. Ўшанда Приштина Сербиядан кириб келаётган фуқаролар учун муваққат ҳужжат жорий этишга қарор қилган ҳамда серб озчилигидан Сербиянинг эски авторақамларини маҳаллий рақамларга алмаштиришни талаб қилган. Ноябрь ойи охирида Косово ва Сербия ЕИ ўртамчилигида автомобиль рақамлари атрофидаги мунозарани бартараф қилишга муваффақ бўлишган, бироқ минтақада можаролар келиб чиқиши ҳалигача давом этмоқда.

Туркиядаги президент сайлови: Қиличдорўғли рақиби Эрдўғонни судга берди

Туркия президенти лавозимига номзодлар - амалдаги президент Эрдўғон (ч) ва бирлашган мухолифат номзоди Қиличдорўғли (ў)

Туркиядаги президент сайловида мухолифат номзоди ўлароқ иштирок этаётган Жумҳурият халқ партияси лидери Камол Қиличдорўғли сайловдаги рақиби Ражаб Тоййиб Эрдўғонни сохта видео тарқатганликда айблаб, судга берди. Бу ҳақда Қиличдорўғлининг адвокати Желал Челик Твиттердаги ўз саҳифаси орқали маълум қилди.

Қайд этилишича, мазкур видеода ЖҲП лидери Туркияда фаолияти тақиқланган Курдистон ишчи партияси (PKK) билан алоқада айбланган.

Адвокат Челик мухолифатчи Қиличдорўғли номидан берилган даъво аризасида етказилган маънавий зарар учун Эрдўғондан 1 миллион турк лираси (тақрибан 50 минг АҚШ доллари) миқдорида товон пули талаб қилинганини билдирган.

Челикка кўра, агар Қиличдорўғли бу судда ғалаба қозонса, ундирилган пулни террорчилар билан жангларда қурбон бўлган ҳарбийларнинг фарзандлари ўқиши учун сарфламоқчи.

Жорий йилнинг 14 май куни Туркияда бўлиб ўтган президент сайловида номзодларнинг ҳеч бири 50 фоиздан кўпроқ овоз ололмаган. Сайловнинг иккинчи босқичига, МСК расмий маълумотларига кўра, 49,52 фоиз овоз олган Эрдўғон билан 44,88 фоиз овоз олган Камол Қиличдорўғли чиққан. Президент сайловининг иккинчи босқичи келаётган якшанба, яъни 28 май куни бўлиб ўтиши кутилмоқда.

Лукашенко: Россия Беларусга ядровий қуролларни кўчира бошлади

Беларусь президенти Александр Лукашенко.

Беларусь президенти Александр Лукашенко Москванинг “Биринчи канал”ига берган интервьюсида Россия Беларусга ядровий қуролларни кўчириш жараёнини бошлагани тўғрисида билдирди.

“Биз ядровий қуролни сақлаш жойларини тайёрлашимиз лозим эди. Биз буни амалга оширдик, шунинг учун ядровий қуролни кўчириш ишлари бошланди”, - деди Лукашенко.

Журналистнинг “Беларусь ҳудудига ядровий қурол етиб бордими”, деган саволига Лукашенко “Бўлиши мумкин. Мен борганимда кўраман”, деб жавоб берди. Бу вақтда Лукашенко Олий Евросиё иқтисодий кенгаши йиғилишида иштирок этиш учун Москвада бўлиб турган эди.

Россия ва Беларусь мудофаа вазирлари 25 май куни Минскда бўлиб ўтган учрашувда Россиянинг ностратегик ядровий қуролини Беларусь ҳудудида жойлаштириш тартиби тўғрисидаги ҳужжатларни имзолаган.

БелТА давлат ахборот агентлиги хабарига кўра, Виктор Хренин ва Сергей Шойгу “ҳарбий-сиёсий вазият ҳамда мудофаа вазирликлари ўртасидаги ҳарбий-техник ҳамкорлик масалалари”ни ҳам муҳокама қилган.

Беларусга Россия ядровий қуроллари жойлаштирилиши тўғрисида президент Владимир Путин 2023 йилнинг мартида баёнот берган эди. Унга кўра, Беларусда 1 июлгача ядровий қуроллар сақланадиган жойларнинг қурилиши якунланиши лозим.

Қўшфуқаролиги бўлган тожикистонликларнинг Россиядан чиқиши тақиқланди

Ҳарбий хизматга электрон чақирув олган қўшфуқаролиги бўлган тожикистонликларга Россияни тарк этиш тақиқланди. Бу ҳақда Озодлик радиоси тожик хизмати Россияда яшаётган тожик фуқароларига таянган ҳолда хабар берди. Манбалар бу ҳақда Россиянинг “Давлат хизматлари портали”дан маълумот олганларини айтганлар.

Бу маълумотни мигрантлар ҳуқуқи ҳимоячиси Валентина Чупик ҳам тасдиқлади. Чупикнинг билдиришича, унга армияга электрон чақирув олган тожикистонликлар мурожаат қилган. Унга кўра, Россия ҳукумати қўшфуқароликка эга бўлганларни Украинадаги урушга жўнатиши мумкин.

Россия президенти Владимир Путин 14 апрелда ҳарбий хизматга электрон чақирув тўғрисидаги қонунни имзолаган эди. Кузатувчилар бу қонун Россия фуқаролигини олган мигрантларга ҳам таалуқли бўлишини билдирган эди.

Қонунга асосан электрон чақирув фуқаронинг “Давлат хизматлари портали”даги шахсий кабинетига жойлаштирилади. Электрон чақирувни олган фуқаролар ҳарбий комиссариатга бориши шарт ва уларнинг мамлакатдан чиқиб кетиши тақиқланади.

Расмий маълумотларда қайд этилишича, жорий йилнинг биринчи чорагидаёқ 45 мингга яқин тожикистонлик Россия фуқаролигини қабул қилган.

Озарбайжон ва Арманистон ўзаро ҳудудий яҳлитликни тан олишга келишди

25 майда Россия президенти воситачилигида Москвада Озарбайжон ва Арманистон лидерларининг учрашуви бўлиб ўтди.

Баку ва Ереван ўзаро ҳудудий яҳлитликни тан олишга келишгани тўғрисида Арманистон бош вазири Никол Пашинян Москвада ўтган Олий Евросиё иқтисодий кенгаши йиғилишида маълум қилди.

Озарбайжон президенти Илҳом Алиев йиғилишда Бакунинг Арманистонга ҳудудий даъвоси йўқлиги тўғрисида баёнот берди. Алиевга кўра, Ереван Озарбайжон ҳудудий яҳлитлигини тан олишга тайёрлигини билдиргани ортидан сулҳ битимини имзолаш учун имконият пайдо бўлди.

22 май куни Ереванда ўтган матбуот анжуманида Пашинян Арманистон Тоғли Қорабоғ Озарбайжон ҳудуди эканини тан олишга тайёрлигини айтган эди. Пашинян бунинг учун Бакуга Тоғли Қорабоғдаги этник арманлар хавфсизлиги кафолатланишини шарт қилиб қўйганди.

25 майда Россия президенти Владимир Путин воситачилигида Москвада Озарбайжон ва Арманистон лидерларининг учрашуви бўлиб ўтди. Дастлаб Алиев ва Пашинян Путин билан алоҳида-алоҳида учрашди. Кейин эса уч томонлама музокаралар ўтказилди.

Арманистон ва Озарбайжон Тоғли Қорабоғ ҳудуди масаласида ўзаро уруш ҳолатидадир. Халқаро ҳамжамият томонидан Тоғли Қорабоғ Озарбайжон ҳудуди сифатида тан олинади. Бу ҳудуд учун 1988-1994 йиллардаги урушда 30 минг киши ҳалок бўлган. Ўшанда минтақанинг асосий ҳудуди арманлар назорати остига ўтган ва юз минглаб озарбайжонлар ўз уйларини ташлаб чиқиб кетишга мажбур бўлганди.

2020 йилнинг кузида давом этган 40 кунлик уруш натижасида Озарбайжон Тоғли Қорабоғни ўзига қайтарди.

Минскда Россия ядровий қуролини Беларусга жойлаштиришга оид ҳужжатлар имзоланди

Россия мудофаа вазири Сергей Шойгу беларуслик ҳамкасби Виктор Хренин билан, Минск, 2023 йил 25 майи

Россия ва Беларусь мудофаа вазирлари 25 май куни Минскда бўлиб ўтган учрашувда Россиянинг ностратегик ядровий қуролини Беларусь ҳудудида жойлаштириш тартиби тўғрисидаги ҳужжатларни имзолашган.

БелТА давлат ахборот агентлиги хабарига кўра, Виктор Хренин ва Сергей Шойгу “ҳарбий-сиёсий вазият ҳамда мудофаа вазирликлари ўртасидаги ҳарбий-техник ҳамкорлик масалалари”ни ҳам муҳокама қилишган.

Мудофаа вазири Шойгу Беларусни Россиянинг “содиқ иттифоқси ва ишончли ҳамкор” деб атаб, иккала мамлакат гўё ўзларига қарши эълон қилинмаган уруш олиб бораётган “коллектив Ғарб”га қарши биргаликда қаршилик кўрсатаётганини айтган. Айни пайтда Шойгу бу ерда гап Беларусга ядровий қурол бериш ҳақида бормаётганини, уни қўллаш қарори ҳали ҳам Москва ихтиёрида эканини қайд этган.

Москвадаги Евросиё иқтисодий форуми сессияси арафасида Қозоғистон президенти Қасим-Жомарт Тоқаев Россия ва Беларусь “икки мамлакат – бир давлат” формуласи асосида “дунё сиёсий тарихида ўзига хос прецедент яратишган”ини айтган эди.

Кечирасиз-у, ҳозирда ҳатто ядро қуроли ҳам икки мамлакат учун битта”, деган Тоқаев. У ЕОИИ доирасида Қозоғистон, Қирғизистон ва Арманистон билан тамсил этилган интеграциясининг бошқа бир даражаси ҳам борлигини ва “бу реаллик билан ҳисоблашиш лозим”лигини урғулаган.

Бу шароитда қандай ишлаймиз – бу концептуал масаладир. Мазкур муаммони муҳокама қилиб олишимиз зарур, деб ўйлайман”, деган Тоқаев.

Қозоғистон аввалроқ ўзини мустақил деб эълон қилиб олган “Луганск халқ республикаси” ва “Донецк халқ республикаси” мустақиллигини, шундан келиб чиққан ҳолда, Россия томонидан Украина вилоятларининг аннексия қилинишини тан олмаган эди. Беларусь ҳам аннексияни тан олгани ҳақида очиқ-ойдин баёнот берган эмас, гарчи Александр Лукашенко “ДХР”га Россия томонидан раҳбар этиб тайинланган Денис Пушилин билан бўлса-да.

Россия ўз тактик ядровий қуролини Беларусь ҳудудига жойлаштирмоқчи экани ҳақида президент Владимир Путин жорий йил мартида эълон қилган эди. Унга кўра, 1 июлга бориб мазкур қурол сақланадиган иншоот қурилиши якунига етади. АҚШ ва НАТО мамлакатлари Россия ва Беларусь расмийларининг бу қарорини қоралашган.

Тактик ядровий қурол тушунчасига аниқ бир таъриф берилмаган – тахминларга кўра, бу ерда гап қуввати катта бўлмаган ядровий бомбалар ҳамда стратегик (қитъалараро) ядро қуролига кўра яқинроқ манзилга учадиган ракеталар ҳақида бормоқда. “Искандер” ракеталарининг ҳаракат радиуси 500 километргача экани айтилади, яъни Беларусь ҳудудида жойлаштирилган ракеталар Польша, Болтиқбўйи мамлакатлари, шунингдек, қисман Германия, Словакия, Чехия ва Украина ҳудудлари учун хавф солиши мумкин.

Россиянинг Душанбедаги элчиси Тожикистон ТИВга чақиртирилди

Россиянинг Тожикистондаги элчиси Семён Григорьев Россияда тожикистонликларнинг оммавий қўлга олинаётгани юзасидан “хавотир изҳор этиш учун” 24 май куни Тожикистон Ташқи ишлар вазирлигига чақирилган.

ТИВ хабарномасига кўра, чоршанба кунги учрашувда Россиянинг Хабаровск ўлкасида рўй берган нохуш ҳодиса ҳам муҳокама этилган.

Аввалроқ Озодлик Амур бўйидаги Комсомольск шаҳрида университетда таҳсил олаётган тожикистонлик талабалар ётоқхонада маҳаллий ҳуқуқ-тартибот идоралари томонидан калтаклангани, ОМОН рейди чоғида 100 дан зиёд талаба жабрлангани ҳақида хабар қилган эди.

Университет ректори Эдуард Дмитриев талабалар ёппасига калтакланганини рад этган, у воқеани “миграция хизмати рейди чоғида талабаларнинг текширувчилар билан бўлган можароси” дея таърифлаган.

Душанбелик мулозимлар бу каби нохуш кўринишлар Тожикистон-Россия ҳамкорлиги руҳига уйғун эмаслигини ва таълим соҳасидаги бундан буёнги ҳамкорликка путур етказиши мумкинлигини урғуланганлар.

Озодликнинг тожик хизмати Россиянинг турли ҳудудларидан ўтказилган рейдлар, тожикистонлик мигрантларнинг калтакланиши ва таҳқирланиши акс этган ўнлаб янги видео олгани ҳақида хабар қилган.

Россия Олий суди мухолифатдаги ПАРНАС партиясини ёпиш ҳақида қарор чиқарди

ПАРНАС партиясининг таъсисчи лидерларидан бири Михаил Касьянов (архив сурати)

Россия Олий суди Адлия вазирлиги аризасини қаноатлантириб, Халқ озодлиги партиясини (ПАРНАС) тугатиш ҳақида қарор қабул қилди. Бу ҳақда ТАСС агентлиги хабар қилди.

ПАРНАС 2010 йилларда рўйхатга олинган кам сонли мухолифатдаги сиёсий партиялардан бири эди. 2015 йили ўлдириб кетилган Борис Немцов ҳам мазкур партия раҳбарларидан бири бўлган.

“Медиазона” нашрининг Адлия вазирлиги маълумотига таянган ҳолда хабар қилишича, партиянинг ҳудудлардаги бўлимлари сони 47 тадан 40 тага тушган, бу эса Россиядаги ҳудудлар ярмидан камдир.

Олий судда бўлиб ўтган маҳкама чоғида ПАРНАС вакиллари ҳозиргача 40 та эмас, балки 44 та бўлим фаолият кўрсатаётганини иддао қилишган. Бироқ бу етарли эмас, чунки россиялик расмийлар ўз субъектларини сонини кўрсатишда Москва томонидан ишғол этилган Украина ҳудудларини ҳам ҳисобга қўшганлар. Аннексия қилинган Қрим, Севастополь ва тўрт вилоят билан қўшиб ҳисоблаганда Россиядаги ҳудудлар сони 89 тага етади, россиялик мулозимлар айнан шу рақамни эътиборда тутишади.

Аввалроқ Адлия вазирлиги ПАРНАС партиясининг рўйхатга олинишини тўхтатиб қўйган. Сўнгги пайтларда, айниқса, Россия қўшинлари Украинага бостириб кирганидан кейин партия деярли фаолият кўрсатмаган.

ПАРНАС илк бор 2012 йили рўйхатга олинган бўлиб, ўшанда партияга Владимир Рижков, Борис Немцов ва Михаил Касьянов ҳамраис этиб сайланишган. Кейинроқ Рижков раҳбарликдан кетган. Партиядан Ярославль вилояти қонун чиқариш йиғинига депутат бўлиб сайланган Немцов 2015 йил февралида Москвада ўлдириб кетилган. Шундан сўнг партиянинг ягона лидери Михаил Касьянов бўлиб қолган эди.

Россиядаги мухолифатчи кучлар ПАРНАС базасида Алексей Навальний тарафдорлари иштирокида катта коалиция тузишга уринишган, бироқ бу иш муваффақиятсиз якунланган. 2016 йили партия Дума сайловида иштирок этган, бироқ, расмий маълумотларга кўра, 1 фоиздан камроқ овоз олган. Сўнгги йилларда ПАРНАСнинг бир қатор фаоллари қатағонга учраган, улардан айримлари Россияни тарк этишга мажбур бўлган.

Давомини ўқинг

XS
SM
MD
LG