Toshkentdagi 6-tug‘ruq markazida 4 mart kuni tug‘ilgan Muhammadali oradan ikki kun o‘tib o‘lik holda ota-onasiga topshirilgan. Ammo o‘zlari ko‘rgan chaqaloq bilan jasadi berilgan bolaning farqli ekanini aytayotgan ota-ona¸ bolaning atayin almashtirilganini iddao qilmoqda va bu gumonni tasdiqlash yoki inkor qilish uchun jasadni eksgumatsiya qilib¸ DNK analizi o‘tkazilishini talab qilmoqda. Ammo, hozircha, prokuratura bu talabni asosli, deb topmayotir.
Toshkent shahar Mirzo Ulug‘bek tumanida yashovchi To‘rabek Rahimov va Dilfuza Yunusbekova (hujjatga ko‘ra Djunusbekova)ning 4 mart kuni 6-tug‘ruq markazida tug‘ilgan birinchi farzandi Muhammadali "7 mart saharda o‘ldi", deb aytilgan.
7 oylik tug‘ilgan chaqaloq ahvolining og‘irlashgani haqida ham¸ uning nobud bo‘lgani haqida ham vaqtida ogohlantirilmaganini aytayotgan ota-ona qariyb olti oydan beri o‘lgan chaqaloq o‘z farzandi ekaniga ishonmayotir.
Negaligini chaqaloqning otasi To‘rabek Rahimov aytadi:
- 7 mart kuni hujjatlashtirib¸ bolaning jasadini olib chiqdik. Ayolimning davleniesi oshib¸ o‘zidan ketib qolavergani uchun¸ bolani unga ko‘rsatmadik. Yuvib-tarab¸ kafanladik. Yuvish paytida kirib ko‘rdim¸ sochlari sariq ekan. Ko‘mib keldik. Keyin ayolim tug‘ilganidan ko‘p o‘tmay telefoniga rasmga olgan ekan¸ ochib qarasam¸ butunlay boshqa bola. Bizning bolamizning sochi qora¸ jingalak¸ ko‘mib kelgan chaqaloqniki sariq. Darrov aytdim¸ bu bizning bolamiz emas¸ deb. O‘sha zahotiyoq chaqaloqni almashtirib qo‘yishgan¸ degan gumon tug‘ildi¸ deydi To‘rabek Rahimov.
Suhbatdosh¸ o‘zining bunday shubhasini kuchaytiradigan qator jihatlar borligini ta’kidlaydi:
- Inkubatorda¸ shishaning ichida ko‘rdim. Yaxshi edi ahvoli¸ qimirlab turuvdi. Yonimda bitta konsultant kelib¸ ahvoli yaxshi¸ sut beringlar¸ deb ketdi. Uning yonida yotgan bolaning ahvoli juda og‘ir edi¸ unga qo‘l bilan havo berishayotgan edi¸ degan Rahimov¸ o‘lgan o‘z chaqalog‘i emas¸ uning yonida yotgan chaqaloq ekani gumon tinchlik bermay qo‘yganini aytadi.
8 mart kuni Rahimovlar oilasi 6-tug‘ruq markaziga borib¸ chaqaloq almashgani haqidagi o‘z gumonini rahbariyatga bildirgan. Bunga nisbatan “bo‘lishi mumkin emas”¸ degan qat’iy javob olgan To‘rabek Rahimov¸ shundan so‘ng o‘z gumoni yuzasidan tekshiruv o‘tkazilishi talabi bilan barcha rasmiy tizimlarga murojaat qilishni boshlagan.
To‘rabek Rahimovning prezident portaliga yozgan maktubi nusxasi.
Bu murojaatida ota o‘z chaqalog‘i tug‘ilishiyu¸ uni o‘ldi deb e’lon qilinishi jarayonida tug‘ilgan qator savollarga javob berilishini so‘ragan.
Prezident portaliga yo‘llangan xatda qator savollarga javob so‘ralgan.
Prezident portalidan boshlangan murojaat Sog‘liqni saqlash vazirligi va Mirzo Ulug‘bek tuman prokuraturasiga kelib tushgan.
Sog‘liqni saqlash vazirligining To‘rabek Rahimovga bergan javobi nusxasi.
“Bu jarayon davomida 6-tug‘ruq markazi vrachlari tomonidan noto‘g‘ri ma’lumot berib chalg‘itishlar bo‘ldi va bu bizning gumonimizni yanada kuchaytirdi¸ shundan keyin biz DNK analiz o‘tkazilishni talab qildik”¸ deydi Rahimov:
- Bolani o‘rab kelgan choyshabda¸ bolani kesganda (o‘lim sababini hujjatlashtirish uchun chaqaloq jasadi ochilgan - tahr.) tekkan ikkita qon dog‘i bor edi. Shundan DNK qilishdi. DNKdan o‘lgan bola sizniki¸ degan hujjat berishdi. Prostinani ko‘rsatinglar¸ qaysi qondan DNK qilishdi¸ deb so‘rasam¸ prokuratura bir oy ko‘rsatmay yurdi. To‘polon qilganimdan keyin ko‘rsatishdi¸ qarasam¸ choyshabda boshqa dog‘lar paydo bo‘lipti. Bu gumonimni yana kuchaytirdi va prokuraturadan jasadni eksgumatsiya qilib¸ yangidan DNK qilishni so‘radim¸ deydi Rahimov.
Otaga ko‘ra¸ to‘rt oydan beri uning bu so‘rovi jiddiy qabul qilinmayapti va bu raddiya o‘zi va ayolida¸ chaqaloqning almashtirilgani gumonini faqat kuchaytirmoqda.
Rahimovlar eksgumatsiya va qayta DNK analizi so‘rashga haqlimi?
Bu savolga Xadicha Sulaymonova nomidagi Respublika sud ekspertiza markazi mutaxassisi¸ qolaversa¸ markazning Toshkent shahri va viloyati ekspertlari tasdiq javobini berishdi.
“Agar ota-ona¸ ko‘milgan jasadning o‘z bolasi ekaniga ishonmasa¸ uni qabrdan ochib¸ DNK analizi o‘tkazishni so‘rashga haqlidir. Lekin bu ishni ular o‘zicha qilolmaydi. Biz fuqarolarning bunaqa so‘rovini qondirish vakolatiga ega emasmiz. Bu ishni faqat ichki ishlar¸ prokuratura yoki sud so‘rovi bilan qilamiz. Bunaqa analiz qancha tez qilinsa¸ natijasi shuncha aniq va bizga osonroq bo‘ladi"¸ dedi markazning Ozodlik suhbatlashgan mutaxassislaridan biri.
Eksgumatsiyaga nega ruxsat berilmayapti?
Ozodlik bilan suhbatda To‘rabek Rahimov¸ o‘z talabining qondirilishi "O‘zbekiston tug‘ruqxonalarida sodir etilayotgan ulkan jinoyatlarning fosh bo‘lishiga turtki bo‘lishi mumkinligi va bu jinoyatni sodir etayotgan uyushgan to‘da bunga har tomonlama qarshilik ko‘rsatayotganini" iddao qiladi. Unga ko‘ra¸ prokuratura bu jinoyatni jiddiy taftish qilish o‘rniga¸ uni “bosdi-bosdi qilish¸ yashirish bilan ovora”.
Prokuratura javobi nusxasi.
Rahimovning bunday iddaosiga munosabat bildirgan Mirzo Ulug‘bek tuman prokuraturasining bu voqeani bevosita o‘rganib chiqqan tergovchisi¸ uni inkor qildi.
“Biz bu ota-onaning avholini tushunib turibmiz¸ ularga og‘irligini bilamiz¸ farzandidan ajrashdi. Lekin biz voqeani qonuniy tarzda tekshirib chiqdik¸ ular gumonini tarqatish uchun lozim ishni qildik¸ DNK analiz ham o‘tkazdik. Bu analizni biz emas¸ sud ekspertiza mutaxassislari berdi. Ularning xulosasiga ishonmaslik uchun biror asos yo‘q. Bolaning o‘limi yoki almashgani bo‘yicha jinoiy ish ochishga ham asos yo‘q. Ota-ona eksgumatsiya qildirmoqchi bo‘lsa¸ buning uchun sudga murojaat qilishlari kerak¸ bu vakolat sudlarga berilgan”¸ dedi prokuratura tergovchisi.
To‘rabek Rahimovga ko‘ra¸ Mirzo Ulug‘bek tuman sudi raisiga eksgumatsiya va jasaddan DNK analizi olish so‘rovi bilan murojaat qilgani¸ biroq sud raisi bunday qaror uchun prokuraturadan tegishli so‘rov lozimligini aytgan.
- Xullas¸ unisi bunisiga¸ bunisi unisiga tashlayapti. Men eskgumatsiya qilib¸ mustaqil DNK test o‘tkazilishini so‘rayapman. Pulini o‘zim to‘lashga tayyorman. Kerak bo‘lsa¸ chet elda¸ mustaqil ekspertizaga yubormoqchiman. Lekin bunga jiddiy qarshilik davom etayapti. Bu esa¸ o‘lgan bola meniki emas¸ degan gumonni faqat kuchatirayapti. To mustaqil DNK testi bu masalaga uzil-kesil nuqta qo‘ymaguncha¸ mendagi bu gumon yo‘qolmaydi¸ deydi To‘rabek Rahimov.