Ўзбекистон Олий Мажлисининг Қонунчилик палатаси ҳамда маҳаллий кенгашлар депутатлари сайлови жорий йилнинг 27 октябрь куни ўтказилади. Бунга оид қарор Марказий сайлов комиссиясининг 26 июль куни бўлиб ўтган мажлисида қабул қилинди.

МСК хабарномасида сайлов куни Ўзбекистон Конституциясининг 128-моддаси ва Сайлов кодексининг 14, 36-моддаларига мувофиқ белгилангани қайд этилган.

“Марказий сайлов комиссияси томонидан Ўзбекистон Республикаси Конституцияси ва Сайлов кодексида белгиланган муддатлардан келиб чиқиб, бугундан, яъни 2024 йил 26 июлдан Ўзбекистон Республикаси Қонунчилик палатаси депутатлари ва маҳаллий кенгашлар депутатлари сайлови бўйича сайлов кампаниясига старт берилиб, Календарь режа тасдиқланди”, дейилган хабарномада.

Шу тариқа Олий Мажлис Қонунчилик палатаси, Халқ депутатлари вилоятлар ва Тошкент шаҳар кенгашлари, Халқ депутатлари туман ва шаҳар кенгашларига сайловлар октябрь ойининг сўнгги якшанбасида бўлиб ўтиши кутилмоқда.

Ўзбекистонда парламент қуйи палатаси ва маҳаллий депутатлари сайлови шу йил октябрида бўлиб ўтишига бундан ўн кун муқаддам Россиянинг Санкт-Петербург шаҳрига борган ўзбекистонлик депутатлар ишора қилишган эди. Ўшанда Сенат раиси Танзила Норбаева бошчилигидаги Ўзбекистон парламенти делегацияси МДҲ Парламентлараро ассамблеяси халқаро кузатувчиларини жорий йилнинг октябрь ойида Ўзбекистонда бўлиб ўтадиган сайловларни кузатишга таклиф қилишган.

Бунгача Ўзбекистонда келаётган кузда парламент ва маҳаллий кенгашларга сайлов ўтказилиши МСК томонидан ҳам, бошқа бир ваколатли идора томонидан ҳам расман тасдиқланган эмас.

Президент Шавкат Мирзиёев ўтган йил 6 мартида сиёсий партиялар ролини ошириш учун - мажоритар ва пропорционал сайлов тизимига ўтишни таклиф қилган.

Ушбу таклиф асосида 2023 йилнинг 18 декабрь куни “Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига сайлов ва референдум ўтказиш тартибини янада такомиллаштиришга қаратилган ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги қонун қабул қилинган.

Ҳужжатга мувофиқ, бундан буён парламентдаги 150 ўриннинг ярми - пропорционал шаклда - партиявий рўйхатлар билан, ярми - мажоритар тизимда - номзодларга овоз бериш йўли билан тақсимланиши лозим.

Жорий йилнинг 25 июль куни Фарғона вилоятининг Фарғона тумани ҳудудида шиддатли жала ва дўл ҳодисалари кузатилган. Бу ҳақда Гидрометеорология хизмати агентлиги маълумот тарқатди.

Ўзбекистонлик метеорологлар қайдича, пайшанба куни Фарғона тумани Шоҳимардон МФЙ ҳудудида жойлашган Қуркул сел йўлида соат 15:30 да секундига 1,5-2 метр кублик сел оқимлари вужудга келган, бироқ оқим аҳоли ва ҳудудларга зарар етказган эмас.

Айни пайтда Фарғона тумани Шоҳимардон қишлоғи тоғ-адирликларида соат 15:30 да жала ёмғир ва дўл ёғиши натижасида секундига 4-5 метр кублик сел оқимлари вужудга келган, бунинг натижасида қишлоқ врачлик пункти ҳовлиси ҳамда маҳалли аҳоли вакилларига қарашли тўртта ҳовли-жой қум-шағал билан тўлган.

“Ўзгидромет” вакиллари 25 июль куни Фарғона тумани Ёрдон МФЙ ҳудудида жойлашган Букан сел йўлида ҳам соат 15:30 да секундига 1,5-2 метр кублик сел оқимлари вужудга келгани, бундан аҳоли ва ҳудудларга зарар етмаганини маълум қилишган.

Хабарномада айни пайтда Фавқулодда вазиятлар вазирлиги ходимлари ҳудудда тозалаш ишларини олиб боришаётгани, аҳоли орасида жабрланганлар йўқлиги қўшимча қилинган.

Аввалроқ Гидрометеорология хизмати агентлиги 23-26 июль кунлари кутилаётган ёғин-сочин Ўзбекистоннинг тўртта вилоятида сел-сув тошқини ҳодисаларига сабаб бўлиши мумкинлиги ҳақида огоҳлантирган эди. Сел кутилаётган ҳудудлар орасида Фарғона вилоятининг Фарғона тумани ҳам бўлган.

Ўзбекистон Марказий банки бошқаруви асосий ставкани 0,5 фоизга пасайтириб, йиллик 13,5 фоиз даражасида белгилаш тўғрисида қарор қабул қилган.

МБ қайдича, июнь ойида умумий инфляция йиллик 10,6 фоиз даражасида шаклланиб, инфляциянинг барқарор компонентлари ва мева-сабзавотлар нархларида сезиларли пасайиш кузатилган, ташқи бозорлардаги нархлар динамикаси ҳам импорт инфляциясига пасайтирувчи таъсир кўрсатишда давом этяпти.

“Шунингдек, озиқ-овқат товарлари инфляциясининг пасайиши ҳамда алмашув курси барқарорлиги аҳолининг инфляцион кутилмаларига ижобий таъсир кўрсатиб, июнь ойида сезиларли пасайишига олиб келди. Бу эса кутилмалар томонидан инфляцияга босимларни пасайиб боришига шароит яратади”, дейилган Марказий банк хабарномасида.

МБ асосий ставкани сўнгги бор 2023 йилнинг март ойида ўзгартирган, ўшанда ставка 15 фоиздан 14 фоизга пасайтирилган эди.

Айни пайтда МБ раиси Мамаризо Нурмуродов пайшанба куни Тошкентда ўтказилган анжуманида асосий ставканинг ярим фоизга пасайтирилиши “пул-кредит шароитларининг қатъийлик даражасига сезиларли таъсир кўрсатмаслиги”ни таъкидлаган.

Мулозимга кўра, 2025 йилнинг май ойиигача нисбатан юқори даражадаги инфляция (9 фоизгача) сақланиб қолади, шунинг учун регулятор пул-кредит сиёсатини юмшатишга ўтяпти, деб бўлмайди.

“Агар вазият биз кутгандан яхшироқ бўлса, биз асосий ставкани кўриб чиқишга тайёрмиз. Бироқ ҳозир бундай тенденция бошланди, деб айта олмаймиз”, деган Марказий банк раиси.

Польшада украиналик икки ўсмирга пичоқ билан ҳужум қилганликда гумонланган ўзбекистонлик Машҳурбек Козимжонов ҳибсдан озод қилинган. Бу ҳақда Ўзбекистоннинг Польшадаги элчихонаси маълумот тарқатди.

Элчихона матбуот хизмати қайдича, 26 ёшли ўзбекистонлик йигит Бродненск боғида содир бўлган ҳолат юзасидан Варшава полициясига жабрланувчи сифатида кўрсатма берган.

Аввалроқ Польшанинг Wyborcza нашри пойтахтдаги боғлардан бирида ўзбекистонлик йигит украиналик ўсмирларга пичоқ билан ҳужум қилиб, уларга шикаст етказгани ҳақида хабар қилган эди.

Ўзбекистоннинг Польшадаги элчихонаси томонидан ёйинланган видеода Машҳурбек Козимжоновнинг ўзи уч-тўрт нафар украиналик унга ҳужум қилгани, у эса ўзини ҳимоя қилиш чоғида украиналиклардан бирига қаттиқроқ шикаст етказгани, бунинг ортидан унга қарши жиноят иши қўзғатилгани ҳақида айтган ва иш ойдинлатилишида ёрдам кўрсатгани учун ўзбек дипломатларига миннатдорлик билдирган.

Статистика агентлиги ҳисоботига кўра, Ўзбекистон жорий йилнинг июнь ойида хорижга 181,5 миллион долларлик газ сотган. Бу ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 2,4 баравар, жорий йилнинг май ойига нисбатан эса 24 баравар кўп.

Агентлик ҳисоботидан келиб чиқилса, ўтган ярим йил ичида Ўзбекистон хорижга 241,4 миллион долларлик газ экспорт қилган. Хусусан, январь ойида чет ўлкаларга 21 миллион долларлик, февраль ойида 5,7 миллион долларлик, март ойида 18,7 миллион долларлик, апрель ойида 6,9 миллион долларлик, май ойида эса 7,6 миллион долларлик газ сотилган.

Аввалроқ ХХР Бош божхона бошқармаси Ўзбекистондан йил бошидан буён қарийб 235 миллион долларлик газ импорт қилингани ҳақида маълум қилган эди. Хитойдан ташқари Ўзбекистон Қирғизистон билан Тожикистонга ҳам газ етказиб беряпти.

Айни пайтда, Статистика агентлиги қайдича, жорий йилнинг январь-апрель ойларида Ўзбекистон хориждан 809,5 миллион долларлик газ импорт қилган. Бу 2023 йилнинг шу давридаги кўрсаткичга нисбатан тўрт баравар кўпдир.

Жорий йилнинг январь-июнь ойларида Ўзбекистон хорижга 4,2 миллиард долларлик олтин сотган. Бу ҳақда Статистика агентлигининг биринчи ярим йилликдаги Ташқи савдо айланмасига оид ҳисоботида айтилган.

Агентлик ҳисоботидан келиб чиқилса, мамлакатнинг олтин экспорти ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 4,1 фоизга камайган.

Аввалроқ Озодлик Жаҳон олтин кенгаши (World Gold Council) маълумотига таянган ҳолда, 2024 йилнинг апрель ва май ойларида Ўзбекистон хорижга олтин экспортини кескин камайтириб, бор-йўғи 1 тонна олтин сотгани ҳақида хабар қилган эди.

Бу мамлакатнинг жорий йил февраль ва март ойларида хорижга сотган олтини миқдоридан 23 баравар кам – биринчи чоракда Ўзбекистон чет давлатларга 23 тонна олтин экспорт қилиб, дунёда энг кўп олтин сотган мамлакатга айланган эди.

Ўзбекистон 2023 йилда ҳам жами 25 тонна олтин сотган, шу тариқа дунёда энг кўп олтин экспорт қилган мамлакатлар орасида иккинчи ўринни эгаллаганди.

Париждаги Олимпиаданинг очилиш ўйинида футбол бўйича Ўзбекистон терма жамоаси 2:1 ҳисобида Испания жамоасига мағлуб бўлди.

“Парк де Пренс” стадионида 24 июль куни бўлиб ўтган ўйинда ҳисобни 29-дақиқада испаниялик футболчи Марк Пубиль очди.

Биринчи тайм охирига бориб ўзбекистонлик футболчилар ҳисобни тенглаштиришга муваффақ бўлишди – пенальтидан урилган голга жамоа сардори Элдор Шомуродов муаллифлик қилди.

Ўйиндаги сўнгги гол 62-дақиқада Серхио Гомес томонидан урилди.

С гуруҳидаги кейинги ўйинда Ўзбекистон термаси мисрлик футболчиларга қарши майдонга тушади. Мазкур учрашув 27 июль оқшомида бўлиб ўтиши кутилмоқда.

Самарқанд шаҳрида болалар боғчаси ҳудудида қўшимча бино қураётган қурилиш ширкати ноқонуний равишда 31 туп дарахтни кесиб ташлаган. Қонунбузарлик ҳолати Самарқанд вилояти Экология бошқармаси томонидан ўтказилган текширув чоғида аниқланган.

Экология бошқармаси матбуот хизматига кўра, боғча ҳудудида кесилган дарахтларнинг 30 тупи ҳукумат қарорига асосан қимматбаҳо навлари рўйхатига киритилган Элдор қарағайи (Пинус елдариcа), бир тупи эса кам қимматли терак дарахти бўлган. Дарахтлар ноқонуний равишда қурилиши режалаштирилган бинонинг ерости қисмини (котлован) қазиш вақтида кесиб ташлагани аниқланган.

“Олиб борилган тезкор ўрганишлар жараёнида “Самарқанд махсус сув дренаж” МЧЖ томонидан дарахтларни ноқонуний тарзда кесиб ташлаши оқибатида табиатга 260 620 000 сўм зарар етказганлиги маълум бўлди”, дейилган бошқарма хабарномасида.

Ҳолат бўйича тегишли ҳужжатлар расмийлаштирилиб, ҳуқуқ-тартибот идораларига тақдим этилган.

Ўзбекистон президенти 2021 йил 31 декабрь куни имзолаган фармонга мувофиқ, мамлакатда давлат ўрмон фондига кирмайдиган дарахтлар ва буталар қимматбаҳо навларининг кесилишига мораторийнинг амал қилиши муддатсиз даврга узайтирилган. Дарахтларни ҳар қандай ҳолатда кесиш ёки йўқ қилиш тўғрисида ҳукумат фармойишлари ва ҳокимлар қарорларини қабул қилиш ҳам тақиқланган.

Тошкент вилоятининг Зангиота туманида 13 яшар қизга мунтазам равишда жисмоний ва руҳий зўравонлик қилиб келган ўгай она жазоланган.

Болалар омбудсмани матбуот хизмати қайдича, ҳолат юзасидан қўзғатилган жиноят иши бўйича олиб борилган дастлабки терговда Ш.С. исмли аёл 2010 йилда туғилган қизи С.Р. ни ўтган йил давомида муттасил равишда дўппослаб, унга нисбатан жисмоний ҳамда руҳий жиҳатдан азоб бериб, унда кучли қўрқув ҳосил қилиш йўли орқали ўлдириш ёки зўрлик ишлатиш билан қўрқитиб, танасининг турли қисмларига тан жароҳатлари етказиб келгани аниқланган.

“Жорий йилнинг 5 июнь куни Тошкент вилояти жиноят ишлари бўйича Зангиота туман судида мазкур жиноят иши юзасидан чиқарилган ҳукмга биноан, Ш.С. ЖКнинг 110-моддаси 2-қисми “а, в” бандлари (Қийнаш) ва 112-моддаси 3-қисми (Ўлдириш ёки зўрлик ишлатиш билан қўрқитиш) билан айбдор деб топилиб, унга 3 йил 6 ой муддатга озодликдан чеклаш жазоси тайинланди ва мазкур жазо билан боғлиқ тегишли чекловлар ўрнатилди”, дейилган Болалар омбудсманининг 22 июль куни ёйинланган хабарномасида.

Ўзбекистоннинг тоғолди ва тоғли ҳудудларида 23-26 июль кунлари кутилаётган ёғин-сочин сел-сув тошқини ҳодисаларини юзага келтириши мумкин. Бу ҳақда Гидрометеорология хизмати агентлиги маълумот тарқатди.

“Ўзгидромет” қайдича, сел ҳодисалари Тошкент вилоятининг Оҳангарон, Бўстонлиқ, Паркент, Пискент, Ўртачирчиқ, Юқоричирчиқ туманлари ва Ангрен, Олмалиқ шаҳарларида, Наманган вилоятининг Поп, Косонсой, Чортоқ, Чуст, Наманган, Янгиқўрғон туманларида, Фарғона вилоятининг Сўх, Шоҳимардон, Фарғона, Бешариқ туманларида ҳамда Андижон вилоятининг Андижон, Асака, Жалақудуқ, Қўрғонтепа, Пахтаобод, Избоскан, Хўжаобод, Марҳамат туманларида ва Хонабод шаҳрида кузатилиши эҳтимоли бор.

Метеорологлар тоғолди ва тоғли ҳудудларда истиқомат қилувчи фуқаролар ҳамда бу ҳудудларда ҳаракатланувчи ҳайдовчилардан тошқин эҳтимолига қарши эҳтиёткорлик чораларини кўриш ҳақида огоҳлантиришган.

“Тошкент вилояти ва Фарғона водийси ҳудуди бўйича ёмғир сувлари тўпланиши эҳтимоли бор, бу эса ҳудудларни сув босишига олиб келиши мумкин”, дейилган “Ўзгидромет” хабарномасида.

Жорий йилнинг 14 июль куни Ўзбекистоннинг Андижон вилоятига қўшни бўлган Ўш шаҳрида катта сел ҳодисаси кузатилган, табиий офат оқибатида беш киши нобуд бўлган эди.

Рақобатни ривожлантириш ва истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш қўмитаси KINGSMAN UZBEKISTAN дўконида сотилаётган кийим-кечакларни маданият вазири Озодбек Назарбеков иштирокида реклама қилган “Boutique” МЧЖни жаримага тортди.

Жорий йилнинг 2 июлида вазир Назарбеков маҳаллий кийим брендининг реклама ролигида иштирок этгани акс этган видео тарқалган эди. Видео тарқалиши ортидан Рақобат қўмитаси ҳолат назоратга олингани, бу борада ўрганиш ишлари олиб борилаётганини маълум қилган.

Орадан қарийб уч ҳафта ўтиб, қўмита ҳолат юзасидан махсус комиссия томонидан тегишли тартибда иш қўзғатилгани, ўрганиш натижаси бўйича комиссия KINGSMAN UZBEKISTAN бренди остида фаолият кўрсатувчи “Boutique” МЧЖ “Реклама тўғрисида”ги қонуннинг 16-моддасини, яъни рекламада товар давлат органлари ёки уларнинг мансабдор шахслари томонидан маъқулланганлигини кўрсатиш бўйича тақиқ талабларини бузган, деб топганини очиқлади.

Пировардида, Рақобат қўмитаси қайдича, “Boutique” МЧЖга нисбатан белгиланган тартибда молиявий жарима қўллаш ҳақида қарор қабул қилинган ҳамда унга қонунбузарлик ҳолатини бартараф этиш ва келгусида такрорламаслик юзасидан кўрсатма берилган.

Айни пайтда қўмита маданият вазири Озодбек Назарбековнинг рекламада иштирокини реклама берувчи, реклама тайёрловчи ёки реклама тарқатувчи сифатида иштирок этганлиги аломатлари аниқланмаганини урғулаган.

“О. Назарбеков томонидан рекламани ўз шахсий ижтимоий тармоқлари ва бошқа расмий тармоқлар орқали тарқатмаганлиги «Реклама тўғрисидаги» Қонунига асосан рекламанинг айланиши соҳасидаги иштирокчиси сифатида баҳоланмайди”, дейилган Рақобат қўмитаси хулосасида.

Жорий йилнинг биринчи ярмида Ўзбекистон ташқи савдо айланмасида Хитойнинг ҳиссаси 18,5 фоизни, Россия ҳиссаси эса 18,1 фоизни ташкил қилган. Шу тариқа, бу икки давлат ҳамон Ўзбекистоннинг энг йирик савдо ҳамкорлари бўлиб қолмоқда.

Статистика агентлиги маълумотига кўра, 2024 йилнинг январь-июнь ойларида Ўзбекистон жаҳоннинг 186 та мамлакати билан савдо алоқаларини амалга ошириб, ташқи савдо айланмаси ҳажмини 31,8 млрд АҚШ долларига етказган.

Ўтган ярим йил мобайнида ТСАдаги экспорт улуши 13 миллиард долларни (ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 5,5 фоизга кўп), импорт улуши эса 18,8 миллиард долларни (ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 10,6 фоизга кўп) ташкил қилган.

Хитой ва Россиядан ташқари биринчи ярим йилликда Ўзбекистоннинг Қозоғистон билан олди-бердиси 6 фоизга, Туркия билан 4,5 фоизга, Жанубий Корея билан эса 3,4 фоизга етган.

“Чорвоқ” сув омборида икки кишининг ўлимига сабаб бўлган авария юзасидан Ўзбекистон Жиноят кодексининг 260-моддаси (Темир йўл, денгиз, дарё ёки ҳаво транспортининг ҳаракати ёки улардан фойдаланиш хавфсизлиги қоидаларини бузиш) билан жиноят иши қўзғатилган. Бу ҳақда Бош прокуратура матбуот котиби Ҳаёт Шамсутдинов маълум қилди.

Фавқулодда вазиятлар вазирлиги қайдича, мазкур авария 20 июль куни соат 14:30 ларда содир бўлган. Вазирлик хабарномасида Тошкент вилояти Бўстонлиқ туманидаги “Чорвоқ” сув омборининг “Бурчмулла” сув ҳавзасига дам олиш мақсадида келган зангиоталик 19 ёшли фуқаро скутерни ҳайдаш вақтида бошқарувни эплай олмай, қаршисидаги катамаранга бориб урилгани, оқибатда катамаранда бўлган икки нафар фарғоналик фуқаро воқеа жойида вафот этгани маълум қилинган. Ижтимоий тармоқларда авария қурбони бўлган фарғоналикларнинг бири 26, яна бири 28 ёшда экани айтилган.

БП мулозими Ҳаёт Шамсутдинов ҳолат юзасидан тергов ҳаракатлари олиб борилаётганини қўшимча қилган.

АҚШнинг Нью-Йорк шаҳрида ўзбекистонлик йигит ўз оила аъзоларидан тўрт нафарини ўлдирган.

New York Post нашри хабарига кўра, ҳодиса 19 июль куни Бруклиндаги Ғарбий саккизинчи кўчада содир бўлган. 24 ёшли йигит ўз онаси, келинойиси ва икки жиянини пичоқлаб ўлдирган.

Жума куни соат 22:20 ларда Нью-Йорк полицияси ходимлари шаҳар кўчаларидан бирида қотилликда гумонланаётган шахснинг онаси – бўйнига кўплаб марта пичоқ урилган 56 ёшли Мавлуда Файзиеванинг жасадини топишган.

Қотилликда гумонланаётган шахснинг жиянлари бўлмиш 5 яшар Камила ва 4 яшар Тимурнинг жасадлари эса уйдаги шкафга солинган қоп ичидан топилган.

Ўлдирилган болаларнинг онаси – 27 ёшли Мафтуна Ҳакимованинг жасади ҳам фарзандларининг жасади яқинида бўлган. Она ва болаларнинг жасадларида ҳам кўплаб пичоқ излари топилган.

Воқеа ортидан гумонланувчи ҳибсга олинган. Полициячилар фикрича, у руҳан носоғлом бўлиши мумкин. Айни пайтда нашр суҳбатлашган воқеа гувоҳларидан бири қотилликда гумонлаётган шахснинг гиёҳванд моддалар истеъмол қилиб юрганини айтган.

Жиноят ишлари бўйича Қарши шаҳар суди ҳукми билан 18 июль куни блогер Наргиза Келдиёрова 6 йил 6 ойга, блогер Дилдора Ҳакимова 6 йил 2 ойга ва блогер Шукрулло Парпиев 6 йил 6 ойга озодликдан маҳрум қилинди.

Шунингдек, блогерларга жиноий шерикликда айбланган яна 4 нафар фуқаронинг ҳар бири 5 йилга озодликдан чеклаш билан жазоланди. Бу ҳақда Озодликка судда иштирок этган адвокатлардан бири маълум қилди.

Блогерлар Ўзбекистон Жиноят кодексининг 165-моддасида (Товламачилик) кўзда тутилган жиноятларни содир этганликда айбланган.

Бундан ташқари, блогер Наргиза Келдиёровага Жиноят кодексининг 155-моддаси (Терроризм) ва 158-моддаси 3-қисми (Ўзбекистон Республикаси президентини омма олдида ҳақоратлаш ёки унга туҳмат қилиш, шунингдек, матбуот ёки бошқа оммавий ахборот воситаларидан, телекоммуникация тармоқларидан ёки Интернет бутунжаҳон ахборот тармоғидан фойдаланган ҳолда уни ҳақоратлаш ёки унга туҳмат қилиш) бўйича айблов қўйилган.

Жиноят иши материалларига кўра, Келдиёрова хусусан Қозоғистондаги оммавий тартибсизликлар ҳақида ижтимоий тармоқларда фикр билдириб, уни қўллаб-қувватлаган ва бу билан қонунчиликдаги терроризм жиноятини содир этган.

Блогерларга нисбатан суд томонидан белгиланган жазо муддатлари умумий тартибдаги колонияларда ўталиши билдирилган.