Африканинг Руанда давлатида Марбург геморрагик иситмаси қайд этилгани ортидан Ўзбекистон Санитария-эпидемиология қўмитаси ватандошларни эҳтиёт чораларни кўришга чақирди.

Ушбу хасталикда ўлим даражаси 90 фоизга тенг экани айтилади.

“Марбург иситмасининг манбаи кўршапалаклар ҳисобланиб, улардан касаллик соғлом одамларга юқиши мумкин. Инфекцияга чалинган беморлардан ажраладиган биологик суюқликлар (қон, тупик, пешоб) билан бевосита алоқа қилиш, шунингдек, турли жисмлар юзалари орқали ҳам фаол тарқалиши мумкин”, дейилган хабарномада.

Қўмита огоҳлантиришига кўра, касаллик белгилари тўсатдан бошланади ва беморда юқори тана ҳарорати, кучли бош оғриғи, безовталик, мушакларда оғриқ, диарея, кўнгил айниши ва қайт қилиш ҳолатлари кузатилади. Касалликнинг бешинчи кунида кўкрак, орқа ва қорин бўшлиғида қонталаш тошмалар пайдо бўлиши мумкин.

Санэпидқўмита геморрагик иситма касаллигига гумон қилинган беморлар аниқланганда уни зудлик билан иҳоталаб, тиббиёт ходимларга мурожаат қилиш, беморнинг қони, тана суюқликлари ва ифлосланган юзаларга тегмаслик кераклигини эслатган.

Инфекция хуружи эҳтимоли сабаб маҳаллий ҳайвонларнинг чала пиширилган гўштини истеъмол қилмаслик, кўршапалаклар яшайдиган ғорларга бормаслик уқтирилган.

Россия пойтахти Москвада 8 октябрь куни бўлиб ўтган МДҲ Давлат раҳбарлари кенгаши мажлисида хавфсизлик ва барқарор тараққиётни таъминлаш билан боғлиқ вазиятга алоҳида эътибор қаратилган. Бу ҳақда Ўзбекистон президенти матбуот хизмати маълумот тарқатди.

Россия президенти раислигида ўтган саммитда Озарбайжон, Беларусь, Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон, Туркманистон, Ўзбекистон ва Арманистон етакчилари қатнашган.

Қайд этилишича, учрашувда МДҲ мамлакатлари махсус хизматлари ва ваколатли идораларининг тизимли ҳамкорлигини йўлга қўйиш, таҳдидларга қарши курашиш усулларини такомиллаштириш, киберхавфсизликни таъминлаш соҳасида дастурий ҳужжатларни қабул қилиш муҳимлиги таъкидланган.

Расмий Тошкент Ўзбекистон ташаббуси билан 2025–2027-йиллар учун МДҲ давлатларининг Дерадикализация соҳасида ҳамкорлик дастури қабул қилинганини “саммитнинг муҳим натижаси” деб баҳолаган.

Машваратда интернет технологиялари ва “Катта маълумот” (Big Data) индустриясини ривожлантириш, рақамли ечимларни жадал жорий этиш, креатив иқтисодиёт, яшил энергетика ва ядро технологиялари, иқлим муаммолари каби йўналишларни қўллаб-қувватлаш муҳимлиги ҳам қайд этилган.

Москвадаги саммит Россия президенти Владимир Путиннинг туғилган кунига мўлжаллаб уюштирилган. Ҳар йили 7 октябрь куни Кремлга “дўст” мамлакатлар президентларининг Москвага бориб, Путинни шахсан табриклаб келиши ўзига хос анъанага айланиб улгурган.

Ўзбекистонда якка тартибдаги уй-жойлар ҳудудида қўшимча кўп қаватли тураржойлар қурилишига рухсат берилиши натижасида аҳолининг шикоятлари кундан-кун кўпаймоқда.

Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлиги матбуот хизмати маълумотига кўра, 7 октябрь куни вазир в.б. Шерзод Ҳидоятов бошчилигидаги йиғилишда шу каби муаммоли ҳолатларга эътибор қаратилган.

Қайд этилишича, низоли масалалар кўпроқ аҳоли яшаш уйлари билан оралиқ масофа сақланмаслиги оқибатида юзага келмоқда. Бундай зиддиятли вазиятлар Самарқанд, Фарғона ва Тошкент вилоятларида кескин ошган.

Вазирлик, шунингдек, ҳудудий Архитектура-шаҳарсозлик кенгашига киритилган лойиҳаларни кўриб чиқиш ва келишиш муддатлари сурункали равишда бузилаётганини ҳам тан олган.

Туман (шаҳар) қурилиш бўлимлари объектнинг ихтисослигини ўзгартиришга рухсатнома беришда ҳам хатоларга йўл қўйгани аниқланган.

Ижтимоий тармоқлардан аҳолининг ноқонуний қурилишлардан норози бўлиб йўллаган мурожаатларини кўплаб топиш мумкин.

Экспертларга кўра, катта пул айланадиган қурилиш соҳасида коррупция илдиз отиб кетган.

Жорий йил январь ойида президент Шавкат Мирзиёев қурилишни “коррупциясиз соҳа”га айлантириш учун бир қатор вазифаларни белгилаганди.

Жамоатчилик фаоллари Ўзбекистонда қурилиш сифатига доир талабларни кучайтириш зарурлигини айтиб келишади.

Жорий йил 1 октябрь ҳолатига кўра Ўзбекистоннинг олтин-валюта захира активлари 41,14 миллиард долларни ташкил этмоқда.

Марказий банк ҳисоботида келтирилишича, сентябрь ойида захиралар 1,98 миллиард долларга ёки 5 фоизга ошган.

Маҳаллий нашр қайдича, бу ҳолат 2013 йилдан бери юритиладиган статистик маълумотларнинг бутун даври учун навбатдаги рекорд кўрсаткичдир.

Марказий банк захиралари кетма-кет учинчи ой ўсиб бормоқда. Июль (1,06 миллиард доллар) ва август (1,75 миллиард доллар) ойларида ҳам ижобий натижа қайд этилган.

Сентябрь ойида олтин котировкалари унцияси учун 2502,8 дан 2647,1 долларга ошгани қўл келган.

Олтин-валюта захираси ҳар бир мамлакатнинг “қора кун”га асралган мулки саналади.

Аввалроқ Озодлик жорий йилнинг 1 августига келиб Ўзбекистоннинг олтин-валюта захиралари 37 миллиард 402 миллион 200 минг АҚШ долларини ташкил қилгани ҳақида хабар қилган эди.

Ўзбекистонда жорий йилнинг 9 ойи мобайнида шошилинч тиббий ёрдам хизматига 9 миллион 958 минг 507 та чақириқ қайд этилди. Бу ҳақда Республика тез тиббий ёрдам маркази директори Абдувоитжон Ғафуров маълум қилган.

Қайд этилишича, чақирувларнинг 7 миллион 107 мингтасини шошилинч бетобликлар, 2 миллион 531 мингтасини сурункали касалликлар ва 64 минг 446 тасини туғуруқлар ташкил қилган.

Энг кўп мурожаатлар Фарғона (1 миллион 40 минг 546 та), Андижон (1 миллион 13 минг 131 та) вилоятлари ҳамда Тошкент шаҳрида (1 миллион 7 минг 327 та) кузатилган.

Нуфуси нисбатан оз Навоий (296 минг 46 та), Сирдарё (335 минг 10 та), Жиззах (399 минг 342 та), Бухоро (482 минг 325 та) каби вилоятларда камроқ чақириқ қайд этилган.

Республика тез тиббий ёрдам маркази директорига кўра, мамлакат бўйлаб 2 минг 853 та тез ёрдам бригадаси фаолият юритмоқда.

Расмий статистика мамлакатда “тез ёрдам”га мурожаатлар йил сайин ошиб бораётганидан далолат беради. “103” 2022 йилда хизматига 13 миллион, 2023 йилда эса 13 миллион 522 мингта қўнғироқ келиб тушганди.

Футбол бўйича Ўзбекистон миллий жамоаси ЖЧ-2026 3-босқич саралашида Эрон ва БААга қарши ўйинларни бош мураббийсиз ўтказади.

Ўзбекистон Футбол ассоциацияси матбуот хизмати қайдича, Сречко Катанец “саломатлиги ёмонлашгани сабабли шифокорлар тавсиясига кўра” жамоани вақтинча бошқара олмайди.

Икки муҳим учрашувга жамоани ёрдамчи мураббийлар Алеш Чех ҳамда Владо Радманович тайёрлайди.

Ўзбекистон 10 октябрь куни Эрон, 15 октябрда эса БАА вакилларига қарши тўп суради.

Словениялик Сречко Катанец 2021 йил август ойида Ўзбекистон миллий жамоаси бош мураббийи этиб тайинланган. У билан 2025 йилгача шартнома имзоланган.

Маҳаллий матбуот Сречко Катанец учинчи марта бетоблиги важидан терма жамоага кўмак бера олмаётганига эътибор қаратган. У айнан “соғлиғида юзага келган муаммолар” сабаб 2023 йил июнь ойида Туркманистонга қарши, 2024 йил март ойида эса Ҳонконгга қарши ўйинларни ўтказиб юборган.

“Daryo.uz” нашрининг ёзишича, словениялик мутахассис ўтган йил 5 июнь куни ўтказилган матбуот анжуманида “агар учинчи марта соғлиғи сабаб термани тарк этса, бошқа қайтиб келмаслиги”ни айтган.

Қашқадарё вилояти Қарши туманидаги автомобилларга суюлтирилган газ тўлдириш шохобчасида 7 октябрь куни портлаш содир бўлди.

Фавқулодда вазиятлар вазирлиги маълумотига кўра, душанба куни соат 15:45 да “Камаз-512” машинасидан сақлов идишига газ қуйиш вақтида газ-ҳаво аралашмасининг чақнаши рўй берган. Бунинг оқибатида ёнғин юзага келган.

Вазирлик қайдича, 4 та ёнғин-қутқарув экипажи соат 15:56 да ҳодиса жойига етиб борган ва 16:45 да ёнғинни тўлиқ ўчирган.

Ёнғин оқибатида шохобча биносининг том қисми зарарланган.

ФВВ ҳодиса оқибатида жароҳатланган ва вафот этганлар йўқлигини айтган. Ёнғин сабаби ва моддий зарар кўлами аниқланмоқда.

Газ тўлдириш шохобчасида содир бўлган портлаш видеоси аввалроқ ижтимоий тармоқларда пайдо бўлган эди.

Ўзбекистонда газ тўлдириш шохобчаларида портлаш рўй бериши камёб ҳодиса эмас. Масалан, 2023 йил 25 февраль куни Самарқанд шаҳридаги шохобчада Nexia-3 машинасига ўрнатилган баллон портлаб кетган, оқибатда “заправка” ишчиси 43 ёшли М.З. воқеа жойида вафот этганди.

Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев 7 октябрь куни амалий ташриф билан Москва шаҳрига жўнаб кетган.

Президент матбуот хизмати маълумотига кўра, Мирзиёев РФ пойтахтида Мустақил давлатлар ҳамдўстлигига аъзо давлатлар раҳбарларининг галдаги саммитида иштирок этади.

Россия президенти Владимир Путиннинг туғилган кунига мўлжаллаб уюштирилаётган Москвадаги саммитда Ўзбекистон президентидан ташқари МДҲ иштирокчиси бўлган қатор давлатларнинг раҳбарлари ҳам қатнашиши кутилмоқда.

Аслида ҳар йили Путин туғилган кунида Кремлга “дўст” мамлакатлар президентларининг Москвага бориб, Россия президентини шахсан табриклаб келишлари ўзига хос анъанага айланиб улгурган. Аввалги йиллардаги учрашувлар МДҲ, КХШТ ва Евросиё иқтисодий иттифоқига аъзо давлатлар раҳбарларининг учрашувлари шаклида ташкил этилганди.

Дейлик, ўтган йилнинг шу кунида Путин Ново-Огареводаги ўз қароргоҳида Тоқаев ва Мирзиёев билан биргаликда Россия газини Қозоғистон орқали Ўзбекистонга етказиб беришга бағишланган маросимда иштирок этган эди. 7 октябрь куни 72 ёшга тўлган Владимир Путин Россия Федерациясини қарийб чорак асрдан буён бошқариб келмоқда.

Наманган вилояти суди раиси ўринбосари – фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъати раиси Абдураҳмон Сафоев ўзганинг эгалигида бўлган квартирани сохта ҳужжатлар билан ўз номига расмийлаштириб, бошқа бир одамга сотиб юборган бўлиши мумкин, дея хабар қилди “Kun.uz” нашри.

“Бу эҳтиёжимиздан ортиқча бўлган уй эди. Доимий яшамасак-да, йўлимиз тушганида бир кун-ярим кун туриб кетардик. Уста тушириб, таъмирлаётгандик, бошқа одам “документ” кўтариб келди. Шунда билиб қолдик. Ушбу ишга аралашган инсонларнинг ҳаммаси жавобгарликка тортиляпти”, деган Наманган шаҳри Алишер Навоий кўчасида жойлашган хонадоннинг ҳақиқий эгаси.

Судьялар олий кенгаши матбуот хизмати Сафоевга нисбатан хизмат текшируви ўтказилганини билдирган.

“Хизмат текшируви хулосаси муҳокама қилиниб, тегишли қарор қабул қилиш учун Судьялар олий малака ҳайъатига юборилган”, дейилган расмий изоҳда.

Кенгаш матбуот хизмати текширувда шикоятчининг важлари тасдиғини топган-топмаганига аниқлик киритмаган.

Озодлик жорий йилнинг 25 июль куни ҳуқуқ-тартибот идоралари ходимлари ўтказган махсус амалиётда иқтисодий ишлар бўйича Сурхондарё вилояти Қумқўрғон туманлараро суди судьяси С. А. фуқародан 3000 доллар пора олаётганида ушлангани ҳақида хабар қилганди. Ҳибсга олинган шахс аввалроқ “Ибратли судья” мукофотига сазовор бўлган.

Ўзбекистоннинг “Газли” ва “Хўжаобод” ерости газ омборларида қиш мавсуми учун 5,1 млрд куб метрдан ортиқ газ захираси жамланди, деб маълум қилди Энергетика вазири Жўрабек Мирзамаҳмудов YouTube’даги “Лолазор” подкастида.

Мулозим бу йил ўтган йилга нисбатан 1,1 млрд куб метр кўпроқ газ захираси йиғилганини урғулаган.

Ҳозирда мамлакатда “Газли” ва “Хўжаобод” ерости газ сақлаш омборидан фойдаланилмоқда. Мирзамаҳмудов маҳаллий блогерлар билан мулоқот мобайнида “Сўх” газ омбори бўйича эса ишчи гуруҳ тузилгани, ўрганиш ишлари олиб борилаётганини қайд этган. Мазкур омбор Қирғизистон ҳудудида жойлашган бўлиб, компрессорлар ва бошқа технологик ускуналар Ўзбекистон ҳудудида ҳисобланади.

Аввалроқ “Газли” қувватини 2025 йилга қадар икки баробар ошириб, 3 млрд куб метрдан 6 млрд куб метргача ошириш режаси эълон қилинганди. Вазирга кўра, ҳозирча омбор қуввати 4,5 млрд куб метргача кенгайтирилган.

Маълумот ўрнида, 2023 йили куз-қишга ҳозирлик доирасида “Газли” ва “Хўжаобод” омборлари 98 фоизга тўлдирилгани маълум қилинган, аммо ўтган йили ҳам совуқ мавсум газ тақчиллиги билан ёдда қолганди.

Умуман, кейинги уч-тўрт йилда мамлакатда куз-қиш мавсумида газ тўлдириш шохобчаларида турнақатор навбатлар пайдо бўлиши, ҳатто АЁҚШларда чекловлар жорий этилиши одатий ҳолга айланган.

Ўзбекистонда гиёҳвандлик воситалари, уларнинг аналоглари ҳамда психотроп моддаларни телекоммуникация тармоқлари ва интернетда тарқатиш, реклама қилиш, намойиш этиш учун жавобгарлик белгиланди.

“Ҳуқуқий ахборот” каналининг маълум қилишича, Ўзбекистон президенти томонидан 5 октябрь куни имзоланган 971-сонли қонунга биноан Жиноят, Жиноят-процессуал кодекслари ҳамда Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексга тегишли ўзгартириш ва қўшимчалар киритилди.

Гиёҳвандлик воситалари, уларнинг аналоглари ва психотроп моддаларни қонунга хилоф равишда муомалага киритиш жиноятини вояга етмаганларни жалб қилган ҳолда содир этганлик учун ҳам жавобгарлик кучайтирилмоқда.

Адлия вазирлиги томонидан юритиладиган “Ҳуқуқий ахборот” канали билдиргисида бангивор моддаларнинг интернетдаги тарғиботи учун қандай жазо кўзда тутилгани очиқланмаган.

Расмий маълумотда қайд этилишича, гиёҳвандлик воситалари, уларнинг аналоглари ёки психотроп моддалар ҳисобланмайдиган алоҳида тоифадаги кучли таъсир қилувчи моддаларни ўтказиш мақсадини кўзламай қонунга хилоф равишда тайёрлаш, олиш, сақлаш, ташиш ёки жўнатиш каби ҳаракатлар учун БҲМнинг 50 бараваригача миқдорда жарима, 360 соатгача мажбурий жамоат ишлари, 3 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари, 1 йилдан 3 йилгача озодликни чеклаш, 3 йилгача озодликдан маҳрум қилиш каби жиноий жазолар кўзда тутилган.

Кейинги йилларда Ўзбекистонда ўсмирлар ва ёшлар орасида психотроп моддалар истеъмолига ружу қўяётганлар кўпайгани борасида хавотирлар мавжуд. Жамоатчилик бангиликка қарши курашни кучайтиришни таклиф этиб келади.

Олимлар Наманган вилояти ҳудудидаги Ахсикент археология ёдгорлигида сўнгги 50 йилдаги энг нодир топилмаларни аниқлашди.

Ўзбекистон Маданий мерос агентлиги маълумотига кўра, ХI қазув объектида олиб борилаётган изланишлар давомида археологлар кенглиги 2,3 метрли зинапоя ва бус-бутун аркаларга дуч келган. Бу ердан 10 минг куб метр тупроқ чиқарилгач, йўлак 12 поғонали экани маълум бўлган.

Қадимшунослар объектдан яна иккита ноёб ерости йўлини топган. Тахминларга кўра, ҳар икки аркасимон йўлак дастлаб аниқланган катта йўлга туташади.

“Қизиқарли томони, барча йўлаклар бутун (cақланган бўлиб), аркасимон ҳолда метро услубида нафислик билан пишиқ ғиштдан қурилган”, дейилган агентлик хабарномасида.

2024 йилги қазув ишлари давомида айни шу объектдан “итальянча” дея таърифланган раковина, ерости, полости иситиш тизими, нафис сопол қувурлари ва қўл ювиш воситалари ҳам топилганди.

Маълумотларга мувофиқ, 100 гектарга яқин қисми бутун сақланган ёдгорлик Х-ХIII асрларга оид ерости сув иншоотининг кузатув пункти, мудофаа девори, тураржой қолдиқлари, деворий расм намуналари ва нодир қурилмаларни ўз ичига олади.

Қазув объектларидан бирида милоддан аввалги III-I асрларда барпо этилган маҳобатли мудофаа девори қолдиғи ҳам топилган.

Ўзбекистонда жорий йилнинг 9 ойида давлат бюджети даромадлари 186,3 триллион сўмни, харажатлари эса 223,7 триллион сўмни ташкил этган. Шу тариқа тақчиллик 37,3 триллион сўмдан ошиб кетган. Бунга Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг ҳисоботини ўрганган “Kun.uz” нашри эътибор қаратди.

Вазирлик очиқлаган маълумотларга кўра, сентябрь ойида давлат бюджети даромадлари 26 триллион 665 миллиард сўмни, харажатлари эса 27 триллион 136 миллиард сўмни ташкил қилган. Демак, биргина сентябрь ойида даромад ва харажат ўртасидаги салбий тафовут 471 миллиард сўмга етган.

Эслатиб ўтамиз, 2024 йил учун давлат бюджети ҳақидаги қонунда даромадлар 270,4 триллион сўмни, харажатлар эса 280,7 триллион сўмни ташкил этиши прогноз қилинган эди.

Бутунжаҳон Олтин кенгаши маълумотларига кўра, жорий йилнинг март ойида Ўзбекистон 11 тонна олтин сотиб, бу қимматбаҳо экспорти бўйича дунёда биринчи ўринни эгаллаган. Иқтисодий таҳлилчилар ҳукумат бюджет дефицитини ёпиш учун кўпроқ олтин сотаётганини айтишган.

2024 йилнинг биринчи ярмида Ўзбекистонда 3837 нафар шахс коррупцияга оид жиноят содир этгани учун суд томонидан жиноий жавобгарликка тортилган. Бу ҳақда Коррупцияга қарши курашиш агентлиги маълум қилди.

Агентлик қайдича, ўтган йил билан таққослаганда Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги тизими (237 нафардан 285 нафарга), давлат улуши мавжуд корхоналар (103 нафардан 153 нафарга) ва маҳаллий ҳокимликларда (133 нафардан 119 нафарга) коррупциявий жиноятлар сони ортган.

Банк, соғлиқни сақлаш, ҳуқуқни муҳофаза қилиш, олий таълим, бандлик ва камбағалликни қисқартириш, қишлоқ хўжалиги каби соҳаларда эса бу турдаги ҳуқуқбузарликлар нисбатан камайган.

Аввалроқ Озодлик 2023 йилда коррупция жинояти учун судланган 566 нафар шахс давлат хизматига қайта ишга киргани ва коррупция жиноятларини такрор содир этгани ҳақида хабар қилган эди.

Ўзбекистон Олий Мажлиси Сенати 30 сентябрь куни бўлиб ўтган йиғилишда бир қатор ҳужжатлар билан бирга Хитой билан махфий маълумотларни ўзаро ҳимоя қилиш тўғрисидаги ҳукуматлараро битим ратификациясига доир қонунни ҳам маъқуллади.

Ушбу битим 2023 йил 18 май куни президент Шавкат Мирзиёевнинг Хитойга ташрифи доирасида Сиань шаҳрида имзоланган.

Парламент юқори палатасидаги муҳокамада қайд этилишича, минтақада кузатилаётган кескин ўзгарувчан ҳарбий-сиёсий вазият ўзаро махфий ахборот хавфсизлигини таъминлаш учун қонуний асосларни кучайтиришни талаб қилади.

Ўн тўққизта моддадан иборат битимда узатилаётган ва қабул қилинаётган ҳар қандай шаклдаги махфий ахборотни ўзаро ҳимоя қилиш, шунингдек, миллий қонунчилик бўйича махфийлик даражаси ва белгиларини таққослаш назарда тутилган.

Бу борада Давлат хавфсизлик хизмати ваколатли орган этиб белгиланган.

“Gazeta.uz” нашрининг эслатишича, Ўзбекистон Қозоғистон, Украина, Германия, Беларусь, Озарбайжон, Россия, Қирғизистон ва АҚШ каби давлатлар билан махфий маълумотларни ўзаро ҳимоя қилишга доир келишувга эга.